1- استادیار پزشکی اجتماعی ، دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی ، وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ، تهران ، ایران ، rostamigooran@gmail.com 2- دکترای تصمیم گیری و سیاست عمومی ، دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی ، وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ، تهران ، ایران. 3- دانشجوی دکتری آلودگی محیط زیست ، دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی ، وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ، تهران ، ایران 4- دانشیار پزشکی اجتماعی، گروه تحقیقاتی حکمرانی و سلامت ، موسسه علوم اعصاب ، دانشگاه علوم پزشکی تهران ، تهران ، ایران
چکیده: (2130 مشاهده)
زمینه و هدف:کنترل و پیشگیری از بیماریهای غیرواگیر و عوامل خطر آنها نیازمند سیاست ها و برنامه های است که اتخاذ و اجرای آنها به تنهایی خارج از توان بخش سلامت است. هدف از این مطالعه بیان تجربه جمهوری اسلامی ایران در پیشبرد اهداف سند ملی کنترل و پیشگیری از بیماریهای غیرواگیر از طریق همکاری فرابخشی و دستاوردهای آن است. مواد و روشها:این مطالعه به روش مرور اسناد( شامل ، مصوبات ، گزارش ها ، خلاصه های سیاستی ، گزارش های پیشرفت ، صورتجلسات ) و با تحلیل کیفی این مستندات بر اساس چارچوب تعیین شده مبتنی بر تعیین سیاست ها ، برنامه ها و دستاوردها تدوین شده است.کلیه مستندات مرتبط با کنترل و پیشگیری از بیماری های غیرواگیر در دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی در بازه زمانی 1399-1392 مورد استفاده قرار گرفته است. یافتهها:کارگروه تعاملات فرابخشی به عنوان یکی از کارگروه های کمیته ملی کنترل و پیشگیری از بیماری های غیرواگیر بوده واز طریق شورای عالی سلامت و امنیت غذایی و زیر مجموعه آن از مشارکت سایر دستگاه ها و ذینفعان برای اجرای سند ملی کنترل و پیشگیری از بیماری های غیرواگیر بهره مند شده است.بیشترین مصوبات شورا و برنامه های پیگیری شده در این مجموعه مرتبط با عوامل تغذیه ای بیماری های غیر واگیر (اسید چرب اشباع و اسید چرب ترانس ، نمک در فراورده های غذایی صنعتی و سنتی ، کاهش آلایندها و باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی) کاهش آلودگی هوا و سلامت روان بوده است که از اهداف اصلی سند ملی کنترل بیماری های غیرواگیر می باشند. نتیجهگیری:مشارکت ذینفعان و همکاری سایر بخشها در نظام سلامت برای کنترل و جلوگیری از بیماری های غیرواگیر(NCD ) و عوامل خطر آنها مستلزم ایجاد ساختارها و فرایندهایی در بالاترین سطوح سیاستگذاری و همچنین در سطوح میانی و عملیاتی مدیریت است. جلوگیری از تغییرات مکرر و زودرس در ساختارها و فرایندهای همکاری فرا بخشی و اتخاذ رویکردهای مشارکتی برای پیگیری اجرای سیاست ها و برنامه ها به صورت منسجم و هماهنگ ، امری ضروری است.
Rostamigooran N, Mafi Moradi S, Malekafzali S, Vosough Moghadam A. Para-sectoral Collaboration for the Control and Prevention of Non-Communicable Diseases in the Islamic Republic of Iran: Structures, Policies and Achievements. SJKU 2021; 26 (5) :69-82 URL: http://sjku.muk.ac.ir/article-1-6940-fa.html
رستمی گوران نرگس، مافی مرادی شیوا، ملک افضلی شیدا، وثوق مقدم عباس. همکاری های فرابخشی برای کنترل و پیشگیری از بیماری های غیرواگیر در جمهوری اسلامی ایران:ساختارها ، سیاست ها و دستاوردها. مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي كردستان. 1400; 26 (5) :69-82