|
بررسی میزان فلزات سنگین در تنباکو و آب قلیان های مورد استفاده در قهوه‌خانه‌های شهر سنندج در سال 1396
|
وحید یوسفی نژاد1   ، برهان منصوری2 ، زانا رمضانی3 ، نشاط محمدزاده4 ، میترا اخلاقی5 |
1- مرکز تحقیقات گوارش و کبد، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.
2- مرکز تحقیقات مسمومیت‌ها و سوء مصرف مواد، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران.
3- کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران ، zana.ramezani@muk.ac.ir
4- کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران
5- گروه پزشکی قانونی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران. |
|
|
چکیده: (19177 مشاهده) |
زمینه و هدف: مصرف دخانیات به روشهای گوناگون؛ سیگار، قلیان، ناس و غیره از جمله عوامل مهم و قابل پیشگیری در بیماری، ناتوانی و مرگ زودرس در جهان میباشد. با توجه به اهمیت مصرف قلیان و تاثیر مصرف آن بر سلامت افراد جامعه، انجام مطالعاتی در این زمینه اهمیت بسزائی دارد. در این راستا هدف مطالعه حاضر بررسی میزان غلظت فلزات سنگین (روی، مس، سرب، کادمیوم، جیوه و آرسنیک) در تنباکو و آب قلیان مورد استفاده در قهوه خانههای سطح شهر سنندج در سال 1396 بود.
روش بررسی: در این مطالعه توصیفی – تحلیلی (مقطعی)، دو برند پرمصرف و رایج تنباکوی قلیان در سطح شهر سنندج (کریستال و نخل) انتخاب شد و از هر کدام از برندها، سه طعم (دوسیب، لیمو و نعنا) مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت غلظت فلزات سنگین (روی، مس، سرب، کادمیوم، جیوه و آرسنیک) در آنها اندازهگیری شد. در این مطالعه 36 نمونه تنباکو ( قبل و بعد از استعمال) و 36 نمونه آب ( قبل و بعد از استعمال) بررسی شد. نمونهها به روش هضم اسیدی آماده شد و غلظت فلزات سنگین توسط دستگاه جذب اتمی اندازهگیری گردید.
یافتهها: نتایج این مطالعه نشان داد که بیشترین و کمترین غلظت فلزات به ترتیب مربوط به فلزات روی (05/11 میکروگرم بر گرم) و آرسنیک (35/1 میکروگرم بر گرم) بود. با توجه به نتایج به دست آمده ترتیب فلزات از نظر میانگین شامل Zn ˃ Cu ˃ Pb ˃ Cd ˃ As بود. همچنین نتایج نشان داد که تفاوت معنیداری بین فلز سرب در تنباکوی سوخته و نسوخته وجود دارد، بطوریکه فلز سرب در تنباکوی سوخته بیشتر از تنباکوی نسوخته بود؛ درحالیکه در بقیه فلزات قبل و بعد از استفاده در میانگین آنها تفاوتی ایجاد نگردید. نتایج مقایسه فلزات سنگین در قبل و بعد از استعمال قلیان در آب قلیان نشان داد که تفاوت معنیداری در غلظت فلزات مس، روی و سرب وجود دارد (05/0 > p). همچنین تفاوت معنیداری از نظر فلزات سنگین در بین دو برند تولیدکننده و همچنین بین طعمهای مختلف تنباکو وجود نداشت (05/0 < p).
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان داد که غلظت فلزات سنگین در نمونههای تنباکوی توزیعشده در شهر سنندج بالاتر از استانداردهای سازمان بهداشت جهانی بوده است. مقادیر به دست آمده نشان از بالا بودن میزان فلزات سنگین در نمونههای تنباکوی معطر مورد بررسی بود که همین امر توجه بیشتر جهت حفظ سلامت مردم و راههای کاهش استعمال مواد دخانی را میطلبد.
کلمات کلیدی: فلزات سنگین،کادمیوم، سرب، آرسنیک، روی، مس، قلیان، تنباکو
وصول مقاله:9/5/96 اصلاحیه نهایی:14/8/96 پذیرش:15/8/96 |
|
| واژه‌های کلیدی: فلزات سنگین، کادمیوم، سرب، آرسنیک، روی، مس، قلیان، تنباکو |
|
|
متن کامل [PDF 4139 kb]
(1873 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي اصیل |
موضوع مقاله:
عمومى
دریافت: 1396/11/4 | پذیرش: 1396/11/4 | انتشار: 1396/11/4
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
