زمینه و هدف: بیماریهای قلبی عروقی اغلب ناشی از انسداد عروق در اثر آترواسکلروز بوده که اختلالات کمیتی مانند افزایش کلسترول و دیگر لیپیدهای پلاسما، نقش مهمی در پاتوژنز آن بازی میکنند. مهمترین علت بروز بیماریهای عفونی و پیشروی آن نقص دستگاه ایمنی بدن و بخصوص فعالیت لکوسیتها میباشد. لذا با افزایش تعداد لکوسیتها و تقویت سیستم ایمنی میتوان گامی در جهت پیشگیری و مقابله با این بیماری برداشت. هدف از این تحقیق، بررسی اثر اسانس پوست لیموترش بر میزان چربیهای خون و شمارش افتراقی لکوسیتها بوده است.
روش بررسی: در این بررسی موشهای رت نر بالغ نژاد ویستار (n=6) شامل گروههای کنترل که آب و غذای کافی در اختیار داشتند و گروه شم وگروههای تجربی یک، دو و سه که بمدت پنج هفته کلسترول 2% محلول در اسید اولئیک را از طریق گاواژ دریافت میکردند، بودند. در طی این مدت به گروه شم سالین و به گروههای تجربی به ترتیب دوزهایµ lit/kg 25، µ lit/kg 50 وµ lit/kg 100 اسانس روغنی پوست لیمو ترش داده شد. در پایان این دوره ضمن خونگیری از بطن موشها و سنجش میزان لیپیدهای پلاسما (با روش آنزیماتیک) و مقایسه گروههای تجربی با گروههای کنترل و شم، بمنظور شمارش افتراقی و تعداد لکوسیتها، لامهای خونی رنگآمیزی شد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزار SPSS (ver.12) استفاده گردید و بمنظور مقایسه میانگین بین گروهها از آزمون آماری Kruskal –wallis و جهت مقایسه دوگانه گروهها از آزمون Mann–whitney U استفاده شد.
یافتهها: اسانس پوست لیموترش در دوز پائین در مقایسه با گروه شم بر میزان کلسترول و LDLاثر کاهندگی ضعیف داشته (p<0.05) و بر میزان تریگلیسرید تأثیر معنیداری نداشته است (p> 0.05). اسانس در دوزهای متوسط و بالا موجب کاهش معنیدار غلظت کلسترول (p<0.01)، LDL (p<0.01) و تریگلیسرید (p<0.01) گشته و در هر سه دوز تأثیر معنیداری بر میزان HDL پلاسما نداشته است (p>0.05). همچنین مشخص شد اسانس در سه دوز تیمار، تأثیر افزایشی معنیداری بر تعداد لکوسیتها و درصد لنفوسیتهای خون داشته است (p<0.001).
نتیجهگیری: احتمالاً مصرف اسانس با کاهش لیپیدهای پلاسما میتواند از بروز آترواسکلروز و در نتیجه بیماریهای قلبی عروقی بکاهد. همچنین، این احتمال وجود دارد که اسانس بعلت اثر افزایشی بر لکوسیتها و درصد لنفوسیتهای خون، بتواند با تقویت دستگاه ایمنی سبب جلوگیری از بروز بیماریهای عفونی و سرطان گردد.
وصول مقاله: 25/7/87 اصلاح نهایی: 10/2/88 پذیرش مقاله: 10/3/88
Yaghmae P, Parivar K, Haftsavar M, Zarebinan F, Shahsavari S. Study of the effect of lemon peel essential oil on blood lipid levels and differential leukocyte count. SJKU 2009; 14 (1) :55-64 URL: http://sjku.muk.ac.ir/article-1-156-fa.html
یغمایی پریچهر، پریور کاظم، هفت سوار مینو، ذره بینان فرخ، شهسواری سیروس. بررسی تأثیر اسانس روغنی پوست لیمو ترش بر میزان چربیهای خون و شمارش افتراقی لکوسیتهای خون در موشهای رت نر بالغ نژاد ویستار. مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي كردستان. 1388; 14 (1) :55-64