چکیده
زمینه و هدف: سلولهای بنیادی عصبی در نواحی مختلفی از سیستم عصبی مرکزی در حال تکامل و بالغ وجود دارند. این سلولها تمایز نیافته بوده و علاوه بر تجدید خود، قادرند سلولهای عصبی و گلیال را تولید کنند. علاوه بر تولید انواع مختلفی از سلولهای عصبی، سلولهای بنیادی عصبی قادر به تولید سلولهای سایر بافتها نیز میباشند. در این مطالعه سلولهای بنیادی عصبی از مغز جنین و موش بالغ جداسازی شده و توانائی آنها به سلولهای اندوتلیال مورد مطالعه قرار گرفت.
روش بررسی: سلولهای بنیادی عصبی از دیواره طرفی بطن طرفی مغز موش بالغ و نیز قشر مغز جنینهای موش جداسازی گردید و در محیط کشتDMEM-F12 عاری از سرم و حاوی فاکتورهای رشد bFGFو EGFو مکمل B27 کشت داده شدند. جهت القای تمایز، سلولها در محیط کشت حاوی 10 درصد سرم جنین گاوی و دیشهای کشت آغشته به فیبرونکتین کشت داده شدند. از ارزیابیهای ایمونوسیتوشیمی،RT-PCR و Tube Formation Assay جهت ارزیابی سلولهای تمایز یافته استفاده گردید.
یافتهها: نتایج مشاهدات انجام شده در این پژوهش نشان داد که کشت سلولهای بنیادی عصبی جنینی در دیشهای آغشته به فیبرونکتین و محیط کشت تمایزی محتوی 10 درصد سرم جنینی گاوی منجر به القای تمایز سلولهای بنیادی عصبی جنینی به سلولهای اندوتلیال میشود. موقعی که سلولهای تمایز یافته به ماتریکس خارج سلولی یا ماتری ژل منتقل شدند ساختارهای شبه مویرگی که از مشخصههای سلولهای اندوتلیال است را تشکیل دادند. نتایج ارزیابیهای ایمونوسیتوشیمی و RT-PCRنشان داد که سلولهای تمایز یافته قادر به جذب لیپوپروتئین با چگالی پائین و بیان ژنهای CD31، VE-cadherin و Flk-1 بوده و نیز به BS-1 Lectin متصل میشوند. بر خلاف سلولهای بنیادی عصبی جداسازی شده از مغز جنین موش، سلولهای جداسازی شده از مغز موش بالغ به سلولهای اندوتلیال تمایز پیدا نکردند.
نتیجهگیری: سلولهای بنیادی عصبی جداسازی شده از مغز جنین موش و مغز موش بالغ در تمایز به سلولهای اندوتلیال رفتار مشابهی را از خود نشان نمیدهند.
کلید واژهها: سلولهای بنیادین عصبی، سلولهای اندوتلیال، ساختارهای شبه مویرگی، تمایزسلولی
وصول مقاله: 12/8/86 اصلاح نهایی: 30/10/86 پذیرش مقاله: 1/2/87
Fathi F, Jafari Kermani A, Abozari M, Alasvand M, Ahmadi S, Rezaie M J et al . Assessment of capability of fetal and adult neural stem cells to differentiate into endothelial cells. SJKU 2008; 13 (1) :1-12 URL: http://sjku.muk.ac.ir/article-1-68-fa.html
فتحی فردین، جعفری کرمانی عباس، ابوذری مرتضی، علاسوند مسعود، احمدی صلاحالدین، رضائی محمد جعفر و همکاران.. بررسی توانائی تمایز سلولهای بنیادین عصبی مغز موش بالغ در مقایسه با جنین موش به سلولهای اندوتلیال. مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي كردستان. 1387; 13 (1) :1-12