1- دانشگاه علوم پزشکی همدان 2- دانشگاه علوم پزشکی همدان ، bahman_golzar@yahoo.com 3- آموزش وپرورش همدان
چکیده: (9368 مشاهده)
زمینه و هدف: بشر همواره تحت تابش پرتوهای یونیزان محیطی قرار دارد که می تواند اثرات زیان باری داشته باشد. بنابراین اندازهگیری تابش زمینهای طبیعی از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این مطالعه میزان دوز موثر زمینهای طبیعی ناشی از پرتوهای گاما در فضای بسته منازل استان همدان مورد اندازه گیری قرار گرفت.
روش مطالعه: در این مطالعه مقطعی، برای تعیین آهنگ دوز در فضای بسته هر یک از شهرستانهای استان همدان چهار ایستگاه در امتداد چهار جهت جغرافیایی اصلی و یک ایستگاه نیز در مرکز شهرستان انتخاب گردید. با توجه به تعداد خانوار هر شهرستان، در هر یک از ایستگاههای پنجگانه تعدادی منزل به صورت تصادفی انتخاب گردید و با استفاده از دستگاه سرویمتر RDS-110 آهنگ دوز طبیعی زمینه در فضای بسته اندازهگیری شد. سپس با استفاده از یافته های مطالعه قبلی در خصوص اندازه گیری میزان پرتوهای گامای طبیعی در فضای باز استان و نتایج اندازهگیری آهنگ دوز ناشی از تابشهای زمینهای طبیعی ، میزان دوز موثر سالانه ساکنان استان همدان ناشی از تابشهای زمینهای طبیعی تعیین گردید.
یافتهها: در میان شهرستانهای استان همدان، شهرستان رزن با مقدار mSv 079/0±41/1 و شهرستان اسدآباد با مقدار mSv 044/0±955/0 به ترتیب بیشترین و کمترین میانگین دوز معادل سالانه اندازهگیری شده ناشی از پرتوزایی طبیعی فضای بسته (پرتوهای γ) را به خود اختصاص دادند. مقدار میانگین دوز معادل سالانه ناشی از پرتوزایی طبیعی فضای بسته در کل استان همدان برابر با mSv 070/0±20/1 میباشد. بیشترین میزان میانگین دوز ناشی از پرتوزایی طبیعی γ در فضای بسته در بین ساختمانهای با عمر بیشتر و کمتر از 25 سال به ترتیب برابر با mSv 219/0±42/1 و mSv 149/0±44/1 بوده است. براساس این نتایج و یافتههای حاصل از مطالعات قبلی در مورد اندازه گیری میزان پرتوهای گامای طبیعی در فضای باز استان، دوز موثر سالانه ساکنان استان همدان mSv 83/0 محاسبه گردید.
نتیجهگیری: با توجه به نتایج به دست آمده از این مطالعه، میانگین دوز زمینه طبیعی سالانه ناشی از پرتوهای γ از میانگین توصیه شده در گزارش UNSCEAR (mSv 5/0) بیشتر بوده و دوز موثر سالانه ناشی از تابش پرتوهای گامای طبیعی ساکنان استان همدان نیز برابر با mSv 83/0 می باشد که در مقایسه با گزارش - UNSCEAR 2000 بالاتر از مقدار میانگین جهانی آن (mSv 48/0) است. لذا انجام مطالعات اپیدمیولوژیک جهت بررسی احتمال شیوع بیماریهای مزمن مرتبط با تابش طبیعی اشعه در میان ساکنین استان پیشنهاد می گردد.
وصول مقاله :31/2/92 اصلاحیه نهایی:26/8/92 پذیرش:9/9/92
Samadi M T, Golzar Khojasteh B, Rostampour N, Shokery Mirazizi L. Evaluation of the natural gamma radiation level in residential zones and determination of annual effective exposure dose in the residents of Hamadan province, Iran, 2012. SJKU 2014; 19 (1) :30-44 URL: http://sjku.muk.ac.ir/article-1-1275-fa.html
صمدی محمد تقی، گلزار خجسته بهمن، رستم پور نیما، شکری میرعزیزی لادن. بررسی میزان تابش پرتو گامای طبیعی در منازل مسکونی و تعیین دوز موثر دریافتی سالانه ساکنان استان همدان در سال 1391. مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي كردستان. 1393; 19 (1) :30-44