۱۷ نتیجه برای Covid-۱۹
مهسا محمدی، محسن رجب نیا، محمد عبدحق،
دوره ۲۵، شماره ۴ - ( ۷-۱۳۹۹ )
چکیده
زمینه و هدف: در اکثر موارد، بیماران مبتلا به COVID-۱۹با تب و علائم تنفسی مانند سرفه، تنگی نفس و ارتشاح ریوی دوطرفه تظاهر پیدا میکنند، ولی مطالعات متعددی بروز علائم گوارشی (مانند اسهال، تهوع، استفراغ، بیاشتهایی و درد شکمی) را نیز گزارش کردهاند. این مقاله مروری، با هدف مروری بر تظاهرات گوارشی در بیماران مبتلا به COVID-۱۹ انجام شده است.
مواد و روشها: برای انجام این مقاله مروری، کلیدواژهها در مقالات چاپ شده در بازه زمانی دسامبر (Decmber) سال ۲۰۱۹ تا ۲۲ جولای (July) سال ۲۰۲۰ در پایگاههای اطلاعاتی PubMed، Embase ، Web of Science و Google Scholar مورد جستجو قرار گرفتند. در نهایت و با حذف مقالات تکراری، مقالات غیرمنطبق با موضوع مطالعه بر اساس خلاصه مقاله، مقالات با عدم دسترسی به اطلاعات کامل آنها، حذف مقالات مروری، متاآنالیزها، گایدلاینها، نامه به سردبیر، گزارش یک مورد و مقالات انجام شده در اطفال، ۳۵ مقاله وارد مطالعه ما شدند.
یافتهها: در مطالعه ما، ۶۱۱۹ نفر از بالغین مبتلا به COVID-۱۹ از نظر وجود تظاهرات گوارشی در بدو مراجعه یا در سیر بیماری مورد بررسی قرار گرفتند. ۴ مطالعه، علائم و نشانههای گوارشی، بدون تب و علائم تنفسی را بعنوان تظاهر بالینی اولیه در بیماران با تشخیص COVID-۱۹ گزارش کردند (۱۰/۱ % تا ۱۰۰ % بیماران). میزان شیوع علائم گوارشی در این بیماران به ترتیب، کاهش اشتها/بیاشتهایی (۹۱/۳ %)،تهوع و/یا استفراغ (۷۹/۱۳ %)، اسهال (۴۱/۷۳ %) و درد شکمی (۱۸/۸۹ %) بوده است. در بین ۶۱۱۹ بیمار مورد مطالعه، بیشترین علائم گوارشی به ترتیب شیوع، تهوع و/یا استفراغ (۱۲/۴۵ درصد)، اسهال (۱۱/۴۷ درصد)، بیاشتهایی/کماشتهایی (۹/۵۶ درصد) و درد شکم (۲/۵۲ درصد) گزارش شد.
نتیجهگیری: این مقاله مروری نشان داد که، برخلاف آنچه در ابتدای اپیدمی COVID-۱۹ تصور میشد، SARS-CoV-۲ صرفاً با علائم و نشانههای تنفسی تظاهر پیدا نمیکند. در واقع آگاهی از پاتوفیزیولوژی، نوع و شیوع علائم و نشانههای گوارشی، منجر به تشخیص زودهنگام (میتوان روشهای تشخیصی مانند بررسی RNA ویروس در مدفوع را در نظر داشت)، درمان به موقع و در نتیجه پیشآگهی بهتر برای بیمار میشود. از سوی دیگر، وجود تظاهرات گوارشی، مطرحکننده احتمال انتقال از راه دهانی-مدفوعی (oral-fecal) است، که تمهیدات و توصیههای لازم جهت کاهش ریسک انتقال را میطلبد.
حسن معیری، انور الیاسی،
دوره ۲۶، شماره ۲ - ( ۳-۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه و هدف: از آنجا که کووید ۱۹، در سرتاسر جهان در حال انتشار است، دولتها در حال انجام اقدامات فزایندهای برای محدودکردن میزان آلودگی ویروس هستند. با افزایش تعداد بیماری انجام اعمال جراحی الکتیو یا غیر اورژانسی با چالش جدی مواجه خواهیم شد.
مواد و روشها: این مطالعه مروری با بررسی مطالعات مرتبط با موضوع مورد مطالعه که به زبان انگلیسی یا فارسی به رشته تحریر آمده بودند وارد پژوهش ما شدند. کلیدواژههای مورد استفاده شامل جراحی انتخابی، جراحی اضطراری، کرونا ویروس، کووید ۱۹ به زبان فارسی و Coronavirus, Elective Surgeries, COVID-۱۹ به زبان انگلیسی بود. برای یافتن مطالعات از پایگاههای اطلاعاتی معتبر فارسی و بینالمللیSID ،Iranmedex ،Magiran ، Google Scholar، Medline، Scopus، Elsevier، PubMed، Direct Science استفاده شد. در نهایت ۳۱ مقاله وارد مطالعه شدند.
یافتهها: هر بیمارستان و جراح باید با طرحی برای به حداقل رساندن، به تعویق انداختن یا لغو عملهای برنامهریزیشده انتخابی (الکتیو)، آندوسکوپی یا سایر روشهای تهاجمی اقدام کند تا زمانی که از زیرساختهای بهداشتی و مراقبتی بیماران اطمینان حاصل شود.
نتیجهگیری: در طول همهگیری فعلی کووید ۱۹ برای محافظت از منابع مراقبتی و درمانی مانند تخت بیمارستان و ICU، دستگاه تنفس و بیماران و کارکنان، بهطور کلی توصیه شده است که بیمارستانها جراحیهای انتخابی را متوقف کنند در حالیکه هیچ چیز جایگزین قضاوت بالینی صحیح پزشکی و تصمیمگیری موردی نخواهد بود
مهدی افکار، پریسا رضانژاد اصل، علیرضا مهدوی هزاوه، فروزان اکرمی، سهند ریاضی اصفهانی، نیلوفر پیکری، مولود پیاب، علیرضا مغیثی، الهام یوسفی، منصور رنجبر، مرضیه سلیمانی نژاد، کریستف هملمن، اسلیم اسلاما، جعفر صادق تبریزی، باقر لاریجانی، علیرضا رئیسی، افشین استوار،
دوره ۲۶، شماره ۵ - ( ۸-۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه و هدف: پاندمی بیماری کووید-۱۹ اختلال قابل توجهی در ارائه خدمات پیشگیری و مدیریت بیماریهای غیر واگیر در بسیاری کشورها ایجاد نموده است و بیم آن میرود که این اختلال، بروز عوارض این بیماریها در طولانی مدت را درپی داشته باشد؛ این مطالعه با هدف تحلیل کمی وضعیت برخی خدمات پیشگیری و مدیریت بیماریهای غیر واگیر در نظام مراقبتهای اولیه سلامت ایران در پاندمی کووید-۱۹ انجام شده است.
مواد و روشها: در این پژوهش، دادههای جاری تعداد ۸ خدمت مربوط به پیشگیری و مدیریت بیماریهای غیر واگیر موجود در سامانه یکپارچه بهداشت (سیب) طی مدت ۱۰ ماهه پس از بروز همه گیری کووید-۱۹ بررسی و با بازه زمانی مشابه سال گذشته مقایسه شد.
یافتهها: خدمات پیشگیری و مدیریت بیماریهای غیر واگیر در مقایسه با بازه مشابه سال گذشته به طور متوسط ۱۸/۸۹ درصد کاهش داشته است؛ این کاهش در ابتدای دوره همه گیری بسیار شدیدتر (تا ۷۵ درصد در برخی خدمات) و در خدمات ارائه شده توسط پزشک، بیش از خدمات ارائه شده توسط غیر پزشک بوده است. همچنین در بررسی سیر خدمات انتخاب شده طی این دوره پس از دوره کاهش اولیه، سیر جبران تدریجی مشهود است.
نتیجهگیری: اثر همهگیری کووید-۱۹ بر خدمات پیشگیری و مدیریت بیماریهای غیر واگیر در نظام مراقبتهای اولیه سلامت ایران نیز همانند سایر مناطق درگیر در پاندمی قابل توجه بوده است و هرچند در خصوص برخی خدمات، سیر جبرانی امید بخش بوده است، برای احیای برخی دیگر از برنامه ها، توجه و تلاش بیشتری مورد نیاز است.
دکتر احد بختیاری، دکتر امیرحسین تکیان، دکتر مسعود بهزادی فر، خانم فاطمه حسین پور، دکتر حکیمه مصطفوی،
دوره ۲۶، شماره ۵ - ( ۸-۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه و هدف؛ از زمان شناسایی ویروس کرونا (۲SARS-Cov-) در ۳۰ دسامبر ۲۰۱۹ در چین و به دنبال اعلام همهگیری بیماری ناشی از ۱۹COVID- در ۱۱ مارس ۲۰۲۰ توسط سازمان جهانی سلامت، ظرفیت و انعطافپذیری نظام سلامت و مجموعه اقتصاد کشورها با چالشهای بیسابقهای روبرو شده است. یکی از مهمترین این چالشها، تأثیرات بحران ناشی از کووید ۱۹ بر پیشگیری و مبارزه با بیماریهای غیرواگیر و استمرار ارائه خدمات مرتبط با آن بوده است که خود میتواند بحرانهای دیگری نیز ایجاد نماید. در این مطالعه، بهمرور تجربیات کشورهای گوناگون جهان در این زمینه پرداخته شده است.
مواد و روشها: این مطالعه یک مرور نظام مند
از مطالعات مرتبط با برهمکنش بحران همهگیری کووید ۱۹ بر بیماریهای غیرواگیر و ارائه خدمات مرتبط با این دسته از بیماریها میباشد که با تعریف کلیدواژههای جستجو در پایگاهداده علمی شامل PubMed / MEDLINE ، ISI / Web of Sciences (WOS) ، و Scopus مقالات بین ۳۰ دسامبر ۲۰۱۹ تا ژانویه ۲۰۲۱ در سال ۱۳۹۹ انجام شد.
یافتهها: در جستجوی اولیه، تعداد ۶۲۵ مقاله شناسایی شد و تعداد ۹۸ مورد تکراری حذف شد. پس از مرور عناوین مقالات، تعداد ۲۱۶ مطالعه خارج شدند. در گام بعدی، چکیده مقالات بررسی و ۱۳۹ مورد حذف شد و در نهایت تعداد ۸۱ مقاله بر اساس معیارهای ذکر شده قبلی وارد مطالعه گردید. یافتههای مطالعات مورد بررسی در هفت مقوله شامل افزایش شدت بیماری، کاهش مراجعه به مراکز درمانی، کاهش ارائه خدمات درمانی، افزایش اضطراب و افسردگی، کاهش تشخیص بیماریها، کاهش جراحیهای الکتیو و راهکارهای مورد استفاده برای ارائه خدمت به بیماران طبقهبندی شدند.
نتیجهگیری: مرور سیاستها و تجربههای کشورها و نظامهای سلامت جهان و جانباختن هزاران نفر از منابع انسانی حوزه سلامت طی بحران همهگیری کووید -۱۹، خاطرنشان میسازد که ظرفیتسازی و بهروزرسانی برنامههای اقدام کشورها در برخورد با بحرانهای محتمل مشابه بایستی در دستور کار نظامهای حاکمیتی کشورها قرار گیرد. در این میان، برنامه ملی تابآور و اجراپذیر جهت پیشگیری و مبارزه مؤثر با بیماریهای غیرواگیر، بهعنوان مهمترین دلیل مرگومیر شهروندان که قابل پیشگیری نیز هست، و اجرای بیوقفه آن در طی بحرانهای نظام سلامت اهمیت بنیادین دارد.
خانم نگار سرهنگی، دکتر حمید رضا آقایی میبدی، دکتر شکوفه نیک فر، دکتر ماندانا حسن زاد،
دوره ۲۶، شماره ۵ - ( ۸-۱۴۰۰ )
چکیده
کووید ۱۹ (COVID-۱۹) یک بیماری عفونی ناشی از ویروس سندرم حاد تنفسی کرونا (SARS-CoV-۲) است که باعث سندرم حاد تنفسی، واکنش حاد التهابی سیستم تنفسی، آسیب عروقی، میکروآنژیوپاتی، رگزایی و ترومبوز گسترده میشود. چهار مرحله COVID-۱۹ مشخص شده است؛ مرحله اول با عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، مرحله دوم با شروع تنگی نفس و ذات الریه، مرحله سوم با بدتر شدن علائم بالینی و بهدنبال آن حالت فوق التهابی و مرحله چهارم با مرگ یا بهبودی ایجاد میشود. در حال حاضر، هچ درمان موفقی به طور اختصاصی علیه عفونت SARS-CoV-۲ وجود ندارد. براساس ویژگیهای پاتولوژیک و مراحل مختلف بالینی COVID-۱۹، به ویژه در بیماران با COVID-۱۹ متوسط تا شدید، گروههای دارویی مورد استفاده عبارتند از عوامل ضد ویروسی، مهارکنندههای التهاب/داروهای ضد تروما، هپارینهای با وزن مولکولی کم، پلاسما و ایمونوگلوبولین هایپر ایمنی. در این دوره اضطراری شیوع COVID-۱۹، محققان بالینی از انواع مختلف درمانهای ممکن جهت آزمایش استفاده میکنند. به نظر میرسد که رویکرد پزشکی فرد محور میتواند به سوالات درمانی COVID-۱۹ پاسخ دهد. بنابراین، جهت دستیابی به پزشکی فرد محور در COVID-۱۹ نیاز است که گامهای سریعتری در حوزه پزشکی برداشته شود. هدف از مطالعه حاضر بررسی بهروزترین درمانهای دارویی و واکسنهای موثر در برابر عفونت SARS-CoV-۲ میباشد.
هانیه السادات اجتهد، آرش غذبانی، دکتر نیلوفر پیکری، علیرضا رئیسی، باقر لاریجانی، پروفسور افشین استوار،
دوره ۲۶، شماره ۵ - ( ۸-۱۴۰۰ )
چکیده
مواد و روشها: در این مقاله، با جستجوی گسترده پایگاه های الکترونیک، بررسی اسناد بالادستی ملی و همچنین بررسی مستندات و گزارش های وزارت بهداشت، مرور جامعی بر شیوع چاقی در ایران و عوامل تاثیرگذار بر آن، اقدامات صورت گرفته به منظور کنترل این عامل خطر و چالش همزمانی پاندمی چاقی و کووید۱۹ صورت گرفته است.
یافته ها: بر اساس نتایج پیمایش ملی عوامل خطر بیماری های غیرواگیر (STEPS)، شیوع اضافه وزن و چاقی در افراد بالای ۱۸ سال، ۵۹/۳ % برآورد شده است. بعلاوه، اضافه وزن و چاقی توزیع جغرافیایی همگنی در کشور ندارند بصورتیکه میانگین نمایه توده بدنی از کمترین میزان در مناطق جنوب شرقی کشور به بیشترین میزان در استانهای شمال غرب متغیر است. همه گیری کووید۱۹ حتی شرایط را بدتر هم کرده است زیرا اقدامات فاصله اجتماعی همراه با مشکلات روحی در سبک زندگی افراد از جمله فعالیت بدنی و رفتارهای غذایی تغییرات عظیمی را ایجاد کرده و منجر به شیوع بالاتر عوامل خطر بیماریهای غیرواگیر خصوصاً اضافه وزن و چاقی شده است. بعلاوه چاقی ریسک بستری شدن در بیمارستان، پذیرش در بخش مراقبت های ویژه، نیاز به تهویه مکانیکی و حتی مرگ و میر را در بیماران مبتلا به کووید۱۹ افزایش میدهد. ارائه خدمات مقابله با چاقی نیز در دوران همه گیری دچار مشکلاتی شده است و جهان را با چالشی جدی مواجه کرده است.
نتیجه گیری: این مقاله نیاز به سیاستگذاریهای هدفمند ملی به منظور کنترل همزمان همه گیری چاقی و کووید۱۹ را نشان میدهد
دکتر فروزان اکرمی، دکتر سهند ریاضی اصفهانی، دکتر علیرضا مهدوی هزاوه، دکتر علی قنبری مطلق، دکتر مهدی نجمی، مهدی افکار، دکتر علیرضا مغیثی، دکتر منصور رنجبر، کریستف هاملمن، علیرضا رییسی، دکتر افشین استوار،
دوره ۲۶، شماره ۵ - ( ۸-۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه و هدف: شواهد نشان میدهد که پاندمی ۱۹- COVIDدارای اثرات معنیداری بر بیماریهای غیرواگیر است. این مطالعه با هدف تحلیل وضعیت ارائه خدمات پیشگیری و مدیریت بیماریهای غیرواگیر کشور در سطح نظام مراقبتهای اولیه سلامت (PHC) در طی پاندمی COVID-۱۹ انجام گرفته است.
مواد و روشها: در این مطالعه تحلیل وضعیت، ابتدا دستورالعملها و بخشنامههای ابلاغی در سطح نظام PHC از آغاز پاندمی تا پایان شهریورماه سالجاری، بصورت دستی و الکترونیک بازیابی و مواردی که که مشتمل بر یک تصمیم یا اقدام در رابطه باحاکمیت و سازوکارهای هماهنگی برای ارائه خدمات بیماریهای غیرواگیر در مراحل بحران و بازگشایی بودند، وارد مطالعه و تحلیل شدند.سپس وضعیت ارائه خدمات بیماریهای غیرواگیر در قالب یک مدل ارائه خدمت در شرایط کمخطر، بینابینی و پرخطر پاندمی تدوین شد. سرانجام، تحلیل وضعیت با استفاده از آنالیز SWOT انجام و راهبردهای پیشنهادی استخراج گردید.
یافتهها: ۲۵ مورد از ۱۹۹ بخشنامه و دستورالعمل بازیابی شده در طی پاندمی، تحلیل شدند. در مرحله بحران، اکثر خدمات غربالگری، خطرسنجی و تشخیصی به حالت تعلیق درآمده و پیگیری و مراقبت از بیماران مبتلا به بیماریهای غیرواگیر عمدتا بصورت تلفنی انجام شد. در مرحله بازگشایی، راهبردهای عمومی برای افزایش ظرفیت و جبران مراقبتهای بهتأخیر افتاده اتخاذ و برنامه ارائه خدمات اساسی برای بیماریهای غیرواگیر اصلی در نظام PHC در شرایط سهگانه پاندمی تهیه شد. سرانجام، راهبردهای اصلی با رویکرد ادغام و تمرکز بر خدمات اساسی، ضمن در نظرگرفتن گروههای آسیبپذیر و استفاده از فناوریهای سلامت الکترونیک پیشنهاد شد.
نتیجهگیری: نتایج مطالعه بر وقفه در ارائه خدمات اساسی بیماریهای غیرواگیر در مرحله بحران، ضمن اتخاذ راهبردهایی برای پاسخ در شرایط پاندمی دلالت دارد. بازنگری دستورالعملهای COVID-۱۹ با تمرکز ویژه بر خدمات پیشگیری و مدیریت بیماریهای غیرواگیر توصیه میگردد
نغمه ضیایی، پرویز امری،
دوره ۲۷، شماره ۲ - ( ۳-۱۴۰۱ )
چکیده
زمینه و هدف: گرچه در بیماری کووید ۱۹ درگیری ریوی به طور شایع دیده میشود؛ ولی گاهی همزمان درگیری قلبی بهصورت اختلال عملکرد دیاستولی دیده میشود. در این مقاله بیماری که تحت درمان هم زمان نارسایی حاد تنفسی شدید و اختلال عملکرد دیاستولی قلبی ناشی از کووید ۱۹ قرار گرفت، معرفی می شود.
معرفی بیمار: خانمی ۴۰ ساله به دلیل دیسترس تنفسی شدید به ICU داخلی بیمارستان آیت ا... روحانی بابل منتقل شد. بیمار مضطرب، بیقرار و سیانوتیک بود. دیسترس تنفسی، هیپوکسی (میزان اشباع اکسیژن ۷۲ درصد) و درگیری قلبی بهصورت اختلال عملکرد دیاستولی وجود داشت. ضربان قلب ۱۳۴ در دقیقه، فشار خون۱۲۲/۷۸ میلیمتر جیوه و تعداد نفس ۳۸ در دقیقه بود. بیمار تحت تهویه غیر تهاجمی و داروهای بتا اینترفرون، دوز کم فوروسماید، بیزوپرولول و اسپیرینولاکتون و اقدامات محافظتی قرار گرفت. بیمار در سیر درمان علی رغم تجویز دوز پروفیلاکسی هپارین زیرجلدی، دچار ترومبوز وریدهای عمقی اندام تحتانی چپ شد و تحت درمان با هپارین وریدی قرار گرفت. بعد از دو هفته بیمار با حال نسبتاً خوب همراه با تهویه غیر تهاجمی، اسپیرینولاکتون و ریوارکسابان خوراکی مرخص شد و بعد از سه ماه سیتیاسکن ریه ها و اکوکاردیوگرافی نرمال شد.
نتیجهگیری: تشخیص و درمان همزمان اختلال عملکرد دیاستولی قلب، علاوه بر درگیری شدید ریوی در بیماران کووید ۱۹ توصیه میشود.
دکتر سحر خوش روش، دکتر افشین بهمنی، پروفسور پروانه تیموری، پروفسور امیر پاکپور،
دوره ۲۷، شماره ۳ - ( ۵-۱۴۰۱ )
چکیده
زمینه و هدف: انجام رفتارهای خود مراقبتی و تعهد به مسئولیت پذیری سلامتی یکی از روشهای مقابله با بیماری کووید- ۱۹ در زمان عدم دسترسی گسترده به واکسیناسیون است. هدف این بررسی ارتباط مسئولیت پذیری سلامتی و رفتارهای خود مراقبتی مربوط به کووید-۱۹ در شهروندان استان کردستان بود.
مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی با مشارکت ۱۰۰۸ فرد بالای ۱۵ سال، در استان کردستان در سال ۱۳۹۹ انجام شد. با استفاده از روش نمونهگیری آسان، نمونههای در دسترس از افراد تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی مورد مطالعه قرار گرفتند. اطلاعات با استفاده از WhatsAppیا Telegramتوسط پرسشنامههای رفتارهای خود مراقبتی کووید-۱۹ و مسئولیت پذیری سلامتی به صورت آنلاین جمع آوری گردید. تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS نسخه ۲۲ انجام شد و آزمون های آماری همبستگی اسپیرمن و آزمون کای دو مورد استفاده قرار گرفت.
یافته ها: شرکتکنندگان شامل ۶۴۲ زن (۷/ ۶۳ درصد) و ۳۶۶ مرد (۳۶/۳ درصد) با میانگین و انحراف معیار سنی۱۱/۶۳ ± ۳۸/۶بودند. همبستگی مسئولیت پذیری سلامتی و رفتارهای خود مراقبتی مثبت و معنیدار بود (۰/۰۰۱>p) (r=۰/۳۳). انجام رفتارهای خود مراقبتی و مسئولیتپذیری سلامتی بر حسب سن، شغل، وضعیت تأهل و شهر محل سکونت تفاوت معنیداری نداشت (۰/۰۵<p). نسبت بیشتری از زنان در مقایسه با مردان در دسته رتبه خوب مسئولیت پذیری سلامتی(۶۰/۸ درصد در مقابل۳۹/۲ ) و رفتارهای خود مراقبتی ( ۶۷/۸درصد در مقابل۳۲/۲) قرارگرفتند(۰/۰۰۱>p).
نتیجهگیری: در شرایط همهگیری بیماریها از جمله کووید-۱۹ و بهویژه در صورت فقدان واکسیناسیون گسترده و درمان مؤثر بیماریهای مسری، تأکید بر اهمیت پذیرش مسئولیت سلامتی برای انجام رفتارهای خود مراقبتی، مهمترین پروتکل پیشگیری و کنترل محسوب میشود.
آقای کارو ثروت یاری، دکتر ناهید زمانی مهر، دکتر خالد رحمانی،
دوره ۲۷، شماره ۴ - ( ۷-۱۴۰۱ )
چکیده
زمینه و هدف: ایران از ابتدای تیرماه تا پایان مردادماه سال ۱۴۰۰ درگیر موج پنجم کووید-۱۹ شد. برخلاف موج ها قبلی که عمدتاً ۳-۴ هفته به طول میانجامید، موج پنجم در کشور و بخصوص در استان کردستان طولانی شد (بیش از۴ ماه). هدف از انجام مطالعه کیفی حاضر شناسایی علل طولانی شدن پیک های موج پنجم کرونا ویروس در استان کردستان بود.
مواد و روشها: در این مطالعهی کیفی نظرات ۵۲ نفر از متخصصان رشتههای مختلف علوم پزشکی که بهطور مستقیم یا غیرمستقیم در نظام مراقبت و درمان بیماری کووید ۱۹ درگیر بودند با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته اخذ شد. تجزیهوتحلیل دادهها با استفاده از روش تحلیل چارچوبی انجام شد.
یافتهها: پوشش پائین واکسیناسیون، اعتقاد و اعتماد ناکافی برخی از افراد جامعه به واکسیناسیون، اثربخشی ناکامل واکسنهای مورداستفاده، انجام واکسیناسیون در دوره کمون یا ابتلای فرد به بیماری، عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی بهویژه استفاده از ماسک در بین افراد واکسینه شده، عدم استفاده صحیح و مداوم از ماسکهای استاندارد، ناکافی بودن امکانات و خدمات درمانی، استفاده از رویکرد درمان سرپایی و ترخیص سریع افراد بیمار بدون توجه به دوره سرایتپذیری بیماری، توجه ناکافی به آموزش خانواده مبتلایان، ضعف در ردگیری تماسهای افراد مبتلا، جدیت ناکافی در اجرای تصمیمات حاکمیتی بهویژه حمایت ناکافی دولت از افراد و مشاغل آسیبپذیر، مواجهه جامعه با سوش جدید ویروس (سوش دلتا)، بالا رفتن شانس انتقال ویروس در جامعه به دلیل سرد شدن هوا در استان مهمترین دلایل تأثیرگذار در طولانی شدن موج پنجم کووید- ۱۹ در استان کردستان بودند.
نتیجهگیری: بر اساس نتایج مطالعه حاضر عوامل مختلفی از جمله واکسیناسیون، رفتارهای افراد جامعه، تصمیمات حاکمیتی و میزان پاسخدهی سیستم سلامت در طولانی شدن پیک پنجم کرونا در استان کردستان نقش داشتند. توجه به این موارد در برخورد با موجها و پیکهای (احتمالی) بعدی ضروری به نظر میرسد.
علی حاجی اسماعیلی قمی، مهتاب نوری فرد، رامین حمیدی فراهانی، مهدی شکوری خمارتاش، عباس مروتی، اشکان دیربازیان، پگاه شکیب،
دوره ۲۸، شماره ۴ - ( ۷-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف: بیماری کووید-۱۹ یک نگرانی بهداشت جهانی است که نیاز به تست تشخیص سریع کمی دارد. در حال حاضر تکنیک استاندارد برای تشخیص SARS-CoV-۲ رونویسی معکوس (qRT-PCR) انجام میگیرد. هدف از این مطالعه طراحی روش حساس (RT-LAMP) LAMP برای تشخیص ویروس SARS-CoV-۲ بود.
مواد و روشها: در این مطالعه آزمایشگاهی نمونه بیماران با استفاده از سواب های حنجره، حلق و بینی تهیه و پس از استخراج RNA و سنتز cDNA، ویروس SARS-CoV-۲ با استفاده از روش RT-LAMP مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور از پرایمرهای طراحی شده با هدف قرار دادن ژنهای N و E، حساسیت روش RT-LAMP مورد بررسی قرار گرفت.
یافتهها: در این مطالعه ۱۹ نمونه RNA ویروس SARS-CoV-۲ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان میدهد که برای تشخیص و مشاهده کدورت یا تغییر رنگ فلورسنت و همچنین ژل آگارز الکتروفورز حساسیت بیشتری دارد. برای بررسی تعداد کپی ژن E تست بر روی ژل الکتروفورز آخرین رقت ۹-۱۰ و بر اساس نور فلورسنت آخرین رقت قابل بررسی ۸-۱۰ بود که با ژل الکتروفورز ۱ کپی و بر اساس فلورسنت ۱۴ کپی را تشخیص می دهد؛ اما در مورد ژن N بر روی ژل تا رقت ۱۰-۱۰ و در اثر نور فلورسنت تا رقت ۸-۱۰ قابل بررسی بود که به ترتیب توان تشخیص ۱ کپی و ۱۷ کپی را داشتند که با فرمول Chiang محاسبه گردید.
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان داد که روش LAMP یک روش ساده، سریع، حساس و خاص که برای تشخیص SARS-CoV-۲ است که ممکن است پتانسیل تشخیصی را در آزمایشگاههای بالینی بهبود بخشد.
ژاله ملائی، لادن صدیقی، مهرناز احمدی، شیوا گماروردی، خانم شیما شیراوژن،
دوره ۲۸، شماره ۵ - ( ۹-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف: عوامل مختلفی نظیر سن و بیماری های زمینه ای بر شدت بیماریCOVID-۱۹ و میزان مرگومیر ناشی از آن اثر دارند که شناخت آنها در جهت مدیرت به موقع بیماری در افراد آسیب پذیر حائز اهمیت است. این مطالعه قصد دارد ارتباط مرگومیر COVID-۱۹ با ویژگیهای جمعیت شناختی، بیماریهای زمینهای، مارکرهای زیستی سرمی و سطح مراقبتی بیماران بستری بررسی نماید.
مواد و روش ها: این مطالعهی کوهرت گذشته نگر در بیمارستان سینای شهر همدان در سال ۱۴۰۰ طراحی و اجرا گردید. کلیه بیماران بستری بزرگسال دارای تشخیص قطعی بیماری COVID-۱۹ در یک بازهی سه ماهه از طریق نمونهگیری در دسترس وارد مطالعه شدند. اطلاعات دموگرافیک و دادههای مربوط به وضعیت بالینی از طریق پرسشنامه ی طراحی شده جمعآوری شد و از طریق آزمونهای آماری تی مستقل و من ویتنی، آنالیز رگرسیون لجستیک چند متغیره و با نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها: در مجموع ۲۸۳ بیمار بستری با میانگین سن ۵۷/۲۲ سال در این مطالعه وارد شدند که از این تعداد ۶۷ نفر (۲۳/۷ درصد) فوت شدند. ۹۲/۴ درصد از بیماران فوت شده سن بالای ۵۰ سال داشتند و تعداد آنها در مقایسه با بیماران زیر ۵۰ سال تفاوت معناداری داشت(۰/۰۰۱> P). افراد فوت شده با هر گونه سابقه مستند بیماریهای زمینهای ۸۳/۳ درصد از فوت شدگان را تشکیل میدادند که نسبت آنها در مقایسه با بیماران بدون بیماری های زمینه ای فوت شده از نظر آماری معنادار بود (۰/۰۰۰۵= P). سندرم زجر تنفسی حاد (ARDS) شدید در افراد فوت شده (۲۸/۸ درصد) نسبت به بازماندگان (۳/۹) تفاوت معنا دار داشت(۰/۰۰۱ > P). نتایج حاکی از آن بود که سن، جنس، تاریخچه ابتلا به بیماریهای زمینهای، سطح سرمی BUN و شدت ابتلا به سندرم زجر تنفسی حاد از عوامل پیشگوییکننده مرگ در بیماران مبتلا به COVID-۱۹ هستند.
نتیجهگیری: این یافته ها لزوم توجه بیشتر به اقدامات پیشگیرانه در افراد با سنین بالا و مبتلا به بیماریهای زمینه ای را یادآور میشود. همچنین میتواند به درمانگران کمک نماید تا در برنامهریزی برای مداخلات درمانی و مراقبتی عوامل پیش بینی کنندهی مرگومیر را مد نظر داشته و در جهت پیشگیری از بروز یا مدیریت به موقع و مناسب آنها اقدام نمایند.
سیاوش حمزه پور، دکتر شادیه محمدی، دکتر احسان نصیر الاسلامی،
دوره ۲۸، شماره ۶ - ( ۱۱-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف: شواهد علمی نشان داده است که SARS-CoV-۲ می تواند سلول های اپیتلیال روده را آلوده کند و پروبیوتیک ها قادر به القای پاسخ های ایمنی علیه ویروس های تنفسی هستند. از آنجایی که در حال حاضر درمان یا دستورالعمل اختصاصی برای درمان بیماران COVID-۱۹ وجود ندارد، این مطالعه به صورت مروری سیستماتیک به بررسی تأثیر پروبیوتیک ها در عفونت بیماری COVID-۱۹ پرداخته است.
مواد و روش ها: در این مطالعه جتسجو با استفاده از کلمات کلیدی severe acute respiratory syndrome coronavirus ۲ ، sars-cov-۲، ۲۰۱۹ novel coronavirus ، ۲۰۱۹ nCoV ، new coronavirus ، COVID-۱۹ ، probiotics و ترکیب این کلید واژه ها باهم دیگر از ابتدای سال ۲۰۱۸ تا بیستم جولای سال ۲۰۲۲ به زبان انگلیسی و در پایگاه های اطلاعاتی بین المللی PubMed و Scopus به روش مروری سیستماتیک انجام شده است.
یافتهها: در مجموع ۴۲۴ مقاله یافت شد که از میان آنها ۶ مقاله دارای معیارهای ورود به این مطالعه بودند. یافته های این مطالعه نشان داد که تب، سرفه، تنگی نفس و اسهال از علائم اصلی بیماران مبتلا به COVID-۱۹ می باشد. هم چنین بکارگیری پروبیوتیک ها با استفاده از فرمول باکتریایی (Streptococcus thermophilus, Lactobacillus acidophilus, and Bifidobacterium spp)، می تواند گزینه درمانی موثری برای کاهش بروز عفونت های ثانویه و تعدیل ایمنی در بیماران مبتلا به عفونت SARS-CoV-۲ باشد.
نتیجهگیری: به نظر می رسد تجویز پروبیوتیک ها با هدف تعدیل ایمنی محور روده – ریه به عنوان یک درمان کمکی جهت تسهیل در مدیریت بیماری COVID-۱۹ و جلوگیری از آن می تواند مفید واقع شود.
سحر نوروزی، افشین بهمنی، سیران نیلی، ارزو فلاحی،
دوره ۲۹، شماره ۲ - ( ۳-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به شیوع جهانی کرونا ویروس و پیامدهای نامطلوب آن، انجام رفتارهای پیشگیرانه، راه حل مناسبی برای کاهش آسیب های ناشی از این بیماری است. با توجه به اثربخشی مدل فرایند موازی توسعه یافته در تغییر رفتار، این پژوهش با هدف تعیین تأثیر برنامه آموزشی مبتنی بر مدل فرایند موازی توسعه یافته بر اتخاذ رفتارهای پیشگیرانه از کرونا ویروس در زنان جوان انجام شده است.
مواد و روشها: این پژوهش به صورت مداخلهای (تجربی) در بین ۲۲۲ نفر از زنان جوان با روش نمونهگیری چندمرحلهای، در سال ۱۴۰۱ انجام گردید. روش جمعآوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه پژوهشگر ساخته بر اساس مدل فرایند موازی توسعه یافته بود. سپس مداخله آموزشی طی ۴ جلسه از طریق جلسات مجازی انجام شد. سه ماه پس از آخرین جلسه، پرسشنامه مجدد توسط شرکتکنندگان تکمیل شد. دادهها با استفاده از آزمونهای آماری توصیفی و تحلیلی در نرمافزار SPSS نسخه ۲۶ تجزیه و تحلیل شد.
یافتهها: نتایج مطالعه نشان داد که بعد از مداخله آموزشی میانگین نمره سازههای مدل و رفتار در دو گروه آزمون و کنترل با هم اختلاف معنیدار داشتند(۰/۰۵>P). قبل از آموزش ۴/۵ درصد از شرکتکنندگان گروه مداخله در فرایند کنترل خطر قرار داشتند که بعد از مداخله آموزشی، این عدد به ۲۰/۷ درصد رسید که از لحاظ آماری معنیدار بود. بعد از مداخله آموزشی اختلاف گروههای کنترل و مداخله از نظر فرایند کنترل خطر یا فرایند کنترل ترس معنیدار بود (۰/۰۴۹=P).
نتیجهگیری: استفاده از مدل فرایند موازی توسعه یافته در اتخاذ رفتارهای پیشگیرانه از کرونا ویروس در زنان جوان مؤثر است.
کیمیا خورمی پور، جلیل آدابی، ثنا احمدی، ماریا کلهر، علی ابرازه، آزاد شکری،
دوره ۲۹، شماره ۳ - ( ۵-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: در زمان پاندمی کرونا اقدامات زیادی برای محدود کردن ارتباطات و قطع زنجیره انتقال ویروس صورت گرفت. یکی از این اقدامات برگزاری کلاسهای دانشگاهی بهصورت مجازی بود. مطالعه حاضر با هدف بررسی وضعیت آموزش مجازی از دیدگاه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کردستان در دوران پاندمی کرونا انجام گرفت.
مواد و روشها: این مطالعه بهصورت مقطعی در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کردستان که تجربه کلاسهای حضوری و مجازی را داشتند، انجام گرفت. پرسشنامه مورد استفاده شامل ۴ بخش مشخصات دموگرافیک و میزان مهارتهای فرد در زمینه IT، مزایا و معایب آموزش مجازی، مقایسه آموزش حضوری با یادگیری مجازی و میزان پذیرش کلاسهای مجازی بود. از آزمون کای اسکور و ویلکاکسون در سطح معنیداری ۰/۰۵<P استفاده گردید.
یافتهها: در مجموع ۴۰۶ دانشجو در مطالعه شرکت کردند. دسترسی آسان به مطالب آنلاین (۵۶/۸%) و کاهش تعامل با استاد (۷/۴۰%) به ترتیب مهمترین مزایا و معایب آموزش مجازی بودند. از دیدگاه دانشجویان، آموزش حضوری (سنتی) از نظر افزایش دانش و مهارت بالینی و شایستگی مؤثرتر از آموزش مجازی بود (۰/۰۵>P). میزان مقبولیت (۶۹% در مقابل ۳۷%) و فعالیتهای دانشجو (۶۰% در مقابل ۳۳%) در آموزش سنتی به نسبت مجازی به طور معنیداری بیشتر بود (۰/۰۵>P). همچنین بین دانشکدهها تفاوت معنیداری در دیدگاه دانشجویان در خصوص اثر بخشی و مقبولیت آموزش سنتی به نسبت آموزش مجازی وجود داشت (۰/۰۵>P).
نتیجهگیری: با توجه به وجود تفاوت معنیدار در اثربخشی و مقبولیت آموزشهای سنتی نسبت به آموزش مجازی و میزان اهمیت اجرای برنامههای آموزش مجازی در سالهای اخیر پس از همهگیری کرونا و همچنین احتمال افزایش گرایش دانشگاهها به ترکیب آموزش مجازی با سنتی در سالهای آینده، تلاش در جهت ارتقای زیرساختهای آموزش مجازی و ارائه راهکارهایی جهت رفع مشکلات و بهبود برنامه های مجازی حائز اهمیت هست.
آقا بختیار ابراهیمی راد، پروفسور مهناز طاهریانفرد، دکتر آرش موسی الرضایی،
دوره ۲۹، شماره ۴ - ( ۷-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: هدف مطالعه حاضر مقایسه فاکتورهای خونی و MRI در شرکت کنندگان +MS (با سابقه MS) و -MS (بدون سابقه MS) در راستای میزان شیوع بیماری MS در افراد -MS و افزایش شدت بیماری در +MS بود.
مواد و روشها: در مطالعه حاضر بصورت مقطعی- مشاهده ای ۸۰ نمونه انسانی بر اساس آگهی روزنامه از افراد ۲۰-۵۰ ساله مبتلا به کووید-۱۹ بر اساس تست PCR در زمان ابتلا از یکم اسفند ماه ۱۳۹۸ تا سی ام آبان ماه ۱۴۰۰ انتخاب شدند. روش تحقیق برای شرکت کنندگان توضیح داده شد و یک فرم رضایت آگاهانه را پر کرده و آن را امضا کردند. در نمونه خونی شرکت کنندگان CBC، ESR، ANA و CRP اندازه گیری شد. سپس در تمام شرکت کنندگان اسکن MRI جهت تشخیص MS انجام شد.
یافتهها: در گروه های سنی ۳۱ تا۴۰ و ۴۱-۵۰، ANA به طور قابل ملاحظه ای در MS+ بیشتر از شرکت کنندگان -MS بود. ANA در MS+ بستری و سرپایی به طور قابل توجهی(۰۵/۰ P<) بیشتر از -MS بستری و سرپایی بود. در مردان MS+، CRP بیشتر از مردان -MS بود. نتایج اسکن MRI نشان داد که در ۱۳ بیماری که قبل از ابتلا به کووید-۱۹ سابقه بیماری MS نداشته اند پلاک های MS مشاهده گردید.
نتیجهگیری: نتایج نشان داد که CRP و ANA در تمام شرکت کنندگان ۵/۲ سال پس از عفونت کووید-۱۹ بالاتر از حد معمول بود، اما این افزایش در شرکت کنندگان بستری و +MS بیشتر بود. همچنین MRI پلاک های MS را بعد از ابتلا به کووید-۱۹ نشان داد.
دکتر مجید غلامی آهنگران، دکتر مریم کریمی دهکردی،
دوره ۲۹، شماره ۵ - ( ۹-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: تاکنون موفقیت چشمگیری در زمینه درمان اختصاصی عفونت های کروناویروس حاصل نشده است. با توجه به اینکه داروهای گیاهی اثرات مفیدی دارند، استفاده از ترکیبات گیاهی موجود می تواند در عفونت خفیف ویروس کرونا موثر باشد. هدف از این مطالعه، مرور تحقیقات اخیر در خصوص اثرگذاری داروهای گیاهی در مهار کروناویروس های انسانی و افزایش سطح آگاهی برای استفاده از ترکیبات گیاهی به عنوان داروهای حمایتی در کاهش شدت عفونت های کروناویروسی می باشد.
مواد و روشها: پایگاه داده پاب مد برای جستجوی مقالات حاوی عبارت های کروناویروس، سارس ، مرس و همچنین انسان و طب گیاهی استفاده شد. معیار ورود، تمام مقالات کامل با کلید واژه های ذکر شده و معیار خروج، مقالات خلاصه و مقالات ارایه شده در همایش ها بود. در مجموع ۳۵ مقاله در مورد کرونا ویروسهای انسانی یافت شد. اکثر مطالعات در مورد کووید با تعداد ۱۷ مقاله (۴۸/۵۷ درصد) بود. هشت مقاله (۲۳/۸۵ درصد) در مورد سارس و تنها یک مقاله (۲/۸۵ درصد) در مورد مرس یافت شد. نه مقاله (۲۵/۷۱ درصد) در مورد سایر کروناویروس های انسانی جستجو و مورد استفاده قرار گرفت.
یافته ها: برخی از ترکیبات کلیدی که برای درمان بیماری های کرونا ویروسی در انسان موثر هستند شامل اسکوتلارئین، سیلوسترول، تریپتانترین، سایکوساپونینB۲ ، لکتینهایی مانند گریفیتسین، لیکورین و پلیفنولها از جمله کورستین، میریستسین، کافئیک اسید و ایزوباواچ است. انجام آزمایشهای بالینی روی انسان، آزمایشهای برون تنی و درون تنی برای تعیین سطح ایمنی و همچنین تعیین سطح درمانی برای هر ترکیب مورد نیاز است.
نتیجهگیری: اگرچه برخی از ترکیبات گیاهی برای استفاده در درمان کرونا توصیه شده است، اما مطالعات اولیه میتواند بر روی ترکیباتی متمرکز شود که قبلاً برای استفاده دارویی تأیید شدهاند. امید است با استفاده از اطلاعات ارائه شده در این مرور، محققان از مشتقات ترکیبات گیاهی در فرآیند تولید داروهای ایمن و موثر ضد کروناویروس های انسانی به ویژه سارس، مرس و کووید ۱۹ استفاده کنند.