دکتر عبدالایمان عمویی، دکتر امیر حسین محوی، دکتر کاظم ندافی، دکتر حمید فهیمی، دکتر علیرضا مصداقی نیا، دکتر سیمین ناصری،
دوره ۱۷، شماره ۴ - ( ۹-۱۳۹۱ )
چکیده
چکیده
سابقه و هدف: در دهه اخیر، تکنولوژی گیاه پالایی به دلیل ارزانی، سادگی، استفاده از انرژی نورانی خورشید و برخورداری از مکانیسم های طبیعی، از اهمیت فوق العاده ای برخوردار گردیده است. در این تحقیق، قابلیت پاکسازی خاک های آلوده به سرب و کادمیوم توسط گیاهان بومی ایران مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، از گیاهان گاو پنبه، تاج خروس وحشی و ذرت مورد استفاده قرار گرفت. عصارهگیری در نمونههای خاک با استفاده از نیتریک و هیدرو کلریک اسید و در گیاهان با مخلوط نیتریک، پرکلریک و سولفوریک اسید انجام گردید. میزان سرب و کادمیوم در نمونه های خاک و گیاه به کمک دستگاه جذب اتمی " Perkin-Elmer" تعیین شد.
نتایج: میزان سرب( خاک های قلیایی) در ریشه گیاهان بیشتر از اندام های هوایی و در خاک های اسیدی(به جز ذرت) کمتر از اندام های هوایی بوده است. این مقادیر در تیمارهای گروه ۳ و در اندام های زیر زمینی و هوایی گاو پنبه، تاج خروس و ذرت بر حسب میلی گرم بر کیلو گرم (خاک های قلیایی) به ترتیب(۵/۵۴، ۵/۲۵)، (۶۹، ۶/۳۷) و (۴۷، ۳۲) و در خاک های اسیدی به ترتیب (۴/۷۱، ۵/۹۲)، (۸۹، ۵/۱۲۰) و (۸۵، ۷/۶۶) بدست آمد. میزان کادمیوم نیز در اندام های گیاهان و در خاک های قلیایی به ترتیب (۵/۶، ۴)، (۸، ۲/۶) و (۶/۵، ۴/۳) و در خاک های اسیدی به ترتیب (۸/۵، ۵/۴)، (۶/۷، ۴/۵) و (۶، ۸/۴) میلی گرم بر کیلوگرم بدست آمد. میزان بیوماس تولیدی گیاهان درخاک های آلوده (گروه ۳) کمتر از تیمار شاهد و گروه های ۱ و ۲ بود.
نتیجه گیری: با توجه به افزایش میزان جذب و تجمع سرب و کادمیوم در گیاهان رشد یافته در خاک های اسیدی و قلیایی و میزان بیوماس گیاهان ذرت و تاج خروس وحشی، کاربرد این دسته از گیاهان بومی به منظور پالایش خاک های آلوده به فلزات سنگین در مناطق مختلف کشور مناسب می باشد.
واژه های کلیدی: گیاه پالایی، ذرت، تاج خروس وحشی، گاو پنبه، خاک، سرب، کادمیوم،
وصول مقاله :۱۵/۱/۹۱ اصلاحیه نهایی: ۱۱/۴/۹۱ پذیرش: ۱۸/۴/۹۱