دکتر فرزانه دهستانی، دکتر بهرام میرزائیان، دکتر رمضان حسن زاده، دکتر پیام سعادت،
دوره ۲۷، شماره ۶ - ( ۱۱-۱۴۰۱ )
چکیده
زمینه و هدف: بیماری‌های نوروپاتیک، وضعیت‌های تحلیل برنده عصبی و یک گروه وسیع و سخت از بیماری‌های اعصاب محیطی در انسان می‌باشد. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر بخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر راهبردهای مقابله با درد و خودکارآمدی درد بیماران مبتلا به درد نوروپاتیک مزمن بود.
مواد و روش‌ها: این پژوهش، یک مطالعه نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه‌ی بیماران مبتلا به درد نوروپاتیک مزمن مراجعه کننده به بیمارستان روحانی و مطب شخصی متخصص مغز و اعصاب، واقع در شهر بابل، در سال ۱۴۰۰ بود که به روش نمونه‌گیری هدفمند، ۳۰ شرکت کننده انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه ۱۵ نفری آزمایش و کنترل قرار گرفتند. هر دو گروه پرسشنامه‌های راهبردهای مقابله با درد (روزنشتایل و کیف، ۱۹۸۵) و خودکارآمدی درد (نیکولاس، ۱۹۸۹) را در پیش آزمون تکمیل نمودند. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در ۸ جلسه ۱۲۰ دقیقه‌ای، هفته‌ای یک بار برای گروه آزمایش اجرا شد در حالی‌که گروه کنترل هیچ‌گونه درمانی را دریافت نکرد. پس از اتمام دوره درمانی برای هر دو گروه پس‌آزمون و ۲ ماه پس از اجرای پس‌آزمون، آزمون پیگیری اجرا شد. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس اندازه‌گیری مکرر ، با نرم‌افزار SPSS-۱۸ تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که در پس‌آزمون تفاوت آماری معنی‌داری بین دو گروه آزمایش و کنترل در نمره‌ی خرده مقیاس‌های مقابله با درد در توجه برگردانی، تفسیر مجدد از درد، فاجعه آفرینی، نادیده انگاشتن درد، امیدواری- دعا، گفتگو با خود، افزایش فعالیت و نیز خودکارآمدی (۰/۰۱ > (Pوجود دارد. نتایج درمان در مرحله پیگیری حفظ شد.
نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن بود که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد می‌تواند در بهبود راهبردهای مقابله با درد و افزایش خودکارآمدی درد افراد مبتلا به درد نوروپاتیک مزمن مؤثر باشد.
