دکتر شادیه محمدی، دکتر اسمعیل قهرمانی، خانم لیلا محمدی، خانم سیده غزال حسینی، خانم سهیلا کریمیان،
دوره ۲۹، شماره ۶ - ( ۱۱-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: امروزه عصاره های گیاهی و اجزاء آنها ازلحاظ فعالیتهای بیولوژیکی به‌ویژه ضد باکتریال و آنتی اکسیدان شناخته‌شده‌اند. به دلیل تنوع زیستی گونه های گیاهی استان کردستان و تفاوت در خواص دارویی گیاهان بسته به نقاط مختلف جغرافیایی، به بررسی خواص ضد باکتریال و آنتی اکسیدان برخی از گیاهان بومی این استان پرداخته شد. در این مطالعه، علاوه بر کمک به بازگشت حساسیت آنتی بیوتیکی در باکتریهای پاتوژن میتوان از آنها نیز به‌عنوان نگه‌دارنده‌های طبیعی بهره گرفت.
مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع آزمایشگاهی بوده و پس از خریداری برخی گونه های گیاهی از داروخانه‌های گیاهی در سطح استان کردستان، جهت تعیین خواص دارویی آنها ابتدا با استفاده از روش آبی عصاره گیری صورت گرفت، سپس با روش انتشار در چاهک و همچنین روش MIC و MBC که با استفاده از میکروپلیت های ۹۶ خانهای انجام گرفت، فعالیت صارههای آبی علیه باکتری گرم مثبت استافیلوکوکوس اورئوس و باکتری گرم منفی اشریشیاکلی تعیین و جهت بررسی خواص آنتیاکسیدان از روش DPPH استفاده گردید. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمون ANOVA و آمارهای توصیفی استفاده گردید. وضعیت معناداری ۰/۰۵>p در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: بسیاری از گیاهان موردمطالعه دارای خواص ضد باکتریال و آنتی اکسیدان بالایی بودند. به‌طوری‌که عصاره گیاه پونه و پرسیاوشان به ترتیب بیشترین و کمترین اثر را علیه باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس و اشریشیاکلی داشتند و همچنین عصاره گیاه پرسیاوشان و چای کوهی دارای بیشترین(۷۵/۸۱) و کمترین(۷۱/۱۶) درصد مهار رادیکال بودند.
نتیجه گیری: اغلب عصاره‌های گیاهی موردمطالعه که بومی استان کردستان بودند قدرت آنتی اکسیدانی و ضدباکتریال قابل‌توجهی را نشان دادند که میتوان از این پتاسیل در بحث گیاهان دارویی و تهیه انواع گندزداهای سبز که کمترین اثرات زیست محیطی را دارند بهره گرفت.
