---

چکیده زمینه و هدف: پیره تروئیدها حشره‌کش‌هایی هستند که هم در خانه و هم در کشاورزی مصرف زیادی دارند و اخیراً مشخص شده است که اثرات مخربی بر سیستم اندوکرین بدن دارند. پرمترین یکی از پیره تروئیدهای تیپ I می‌باشد که در ایران مصرف زیادی دارد. در مطالعه حاضر اثرات پرمترین بر رفتار جنسی و سطح هورمونهای جنسی موشهای نر بالغ بررسی گردیده است. روش بررسی: موشهای نر بالغ نژاد NMRI به مدت یک ماه با تزریق درون صفاقی پرمترین (۱۰, ۱۵ وmg/kg ۲۰) تیمار شدند. پس از پایان تیمار رفتارهای جنسی موشهای نر با استفاده از موشهای ماده پذیرا مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج حاصله نشان داد که تیمار با پرمترین میزان رفتارهای جنسی مانند بوکشیدن، دنبال کردن، سوار شدن و جفت‌گیری را در مقایسه با گروه کنترل کاهش می‌دهد. غلظت هورمونهای تستوسترون، LH و FSH پلاسما به روش الایزا مورد سنجش قرار گرفت و نتایج نشان داد که سطح هورمون تستوسترون در گروه تیمار شده در مقایسه با گروه کنترل کاهش معنی‌داری (۰۵/۰p<) پیدا کرده است اما تفاوت معنی‌داری در سطح LH و FSH مشاهده نگردید. نتیجه‌گیری: نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان می‌دهد که پرمترین می‌تواند اثرات مخربی بر روی رفتارهای جنسی و سطح تستوسترون داشته باشد، با توجه به مصرف بالای این حشره‌کش در ایران، ضروری است که دقت و مراقبت بیشتری بر نحوه مصرف آن و میزان برخورد انسان با آن بعمل بیاید تا از خطرات احتمالی آن بر روی بافتهای بدن جلوگیری شود. کلید واژه‌ها: حشره کش، پرمترین، هورمونهای جنسی، رفتارهای جنسی وصول مقاله: ۲۵/۱۰/۸۶ اصلاح نهایی: ۲۲/۲/۸۷ پذیرش مقاله: ۲۳/۴/۸۷

---

زمینه و هدف: سویه‌های اشریشیاکلی تولیدکننده شیگاتوکسین (STEC) بعنوان یکی از عوامل ایجاد بیماریهای اسهالی شناخته شده‌اند. توانائی کلونیزاسیون این سویه‌ها در روده انسان جزء ضروری از عفونت ناشی از این باکتری‌ها محسوب می‌گردد. به منظور تعیین اهمیت فاکتور چسبندگی در سروتیپ‌های n‏on-O۱۵۷ STEC ایزوله شده از بیماران مبتلا به اسهال و بدون علائم گوارشی، الگوی چسبندگی این سروتیپ‌ها به سلولهای HeLa مورد بررسی قرار گرفته است. روش بررسی: در این مطالعه ۳۵ سویه STEC که از نظر وجود ژن stx (کدکننده شیگاتوکسین) با روش PCR، مثبت بودند مورد استفاده قرار گرفتند. ابتدا سروتیپ این سویه‌ها با استفاده از روش PCR-RFLP تعیین و سپس الگوی چسبندگی این سویه‌ها که به سروتیپ O۱۵۷:H۷ تعلق نداشتند با استفاده از سلولهای HeLa مورد بررسی قرار گرفت. سه تا پنج کلنی منفرد از هر سروتیپ مورد ارزیابی قرار گرفت. این سویه‌ها از افراد مبتلا به اسهال خونی (۷/۵%)، اسهال بدون خون (۵/۷۱%) و افراد سالم (۸/۲۲%) ایزوله شده بودند. یافته‌ها: از ۳۵ سویه ایزوله شده هیچکدام متعلق به سروتیپ O۱۵۷:H۷ نبود. بیشرین سویه‌ها (۲۲ سویه) متعلق به سروگروپ‌های O۱۲۶, O۱۲۸, O۲۶, O۱۱۱ بودند. از ۲۷ سویه که از افراد مبتلا به اسهال خونی و غیر خونی جدا شده بودند، ۳ (۱/۱۱%) سویه فاقد توانائی چسبندگی (non-adherence) به سلولهای HeLa بودند، و ۲۴ (۹/۸۸%) سویه قدرت اتصال داشتند. در سویه‌های ایزوله شده از موارد اسهالی، الگوی اتصال آگره گیتیو (AA) در ۱۰ سروتیپ شامل O۱۲۸:H۲, O۱۲۸:H۹, O۱۲۵:H۱۲, O۱۲۵:H۱۵ و اتصال منتشر (DA) و لوکالیزه (LA) به ترتیب توسط یک سروتیپ نشان داده شد. دوازده سویه دارای الگوی چسبندگی غیر اختصاصی (NSA) بودند. در بین الگوهای چسبندگی، فنوتیپ‌های LA و AA بطور معنی‌داری با اسهال ارتباط داشت (۰۰۱/۰p<). نتیجه‌گیری: سویه‌های اشریشیاکلی انتروپاتوژن متعلق به گروه STEC بر اساس سروتیپ، فاکتورهای ویرولانس و الگوهای چسبندگی متفاوتند. بر اساس مشاهدات بدست آمده در این مطالعه، می‌توان نتیجه‌گیری نمود که سویه‌های STEC با توانائی چسبندگی نسبت به سویه‌هائی که قدرت چسبندگی ندارند بیشتر بیماریزا می‌باشند. مطالعات با جزئیات بیشتر بر روی فاکتورهای چسبندگی و مکانیسم‌های بیماریزائی آنها مورد نیاز می‌باشد. کلید واژه‌ها: انتروهموراژیک E. coli، STEC، اسهال وصول مقاله: ۲۷/۳/۸۷ اصلاح نهایی: ۲۳/۴/۸۷ پذیرش مقاله:۱۵/۵/۸۷

---

چکیده زمینه و هدف: فیبریلاسیون دهلیزی یکی از شایع ترین بی‌نظمی‌های قلبی است. روش های آماری و تحلیل داده انجام گرفته در این بیماری، در اکثر مواقع بر روی الکتروگرام های درون دهلیزی بوده است؛ درحالیکه بررسی الکتروکاردیوگرام سطحی قلب در بررسی و تشخیص این بیماری بسیار شایع تر است. هدف از مطالعه حاضر بررسی اختلالات سیگنالی قلب در بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی با استفاده از الکتروکاردیوگرام سطحی ۱۲ لیدی می باشد. روش بررسی: در این مطالعه الکتروکاردیوگرام ۱۲ لیدی ۵ بیمار بزرگسال مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی و یک فرد سالم به مدت ۵/۲ دقیقه بررسی و رفتار قلب و ارتباط بخش های مختلف آن در بیماران با قلب سالم مقایسه گردید. در تحلیل دامنه زمان و تحلیل دامنه فرکانس از روش تحلیل سری های زمانی استفاده گردید. یافته‌ها: هم در بیماران و هم در فرد سالم، لیدهای I و II و III، لیدهای aVF ، aVL و aVR ، لیدهای سینه ای سمت راست (V۱، V۲ و V۳) و لیدهای سینه ای سمت چپ (V۴ ، V۵ و V۶) با یکدیگر همبستگی داشتند. همبستگی لیدهای I، II و III ارتباطی با بیماری AF نداشت؛ در حالیکه، همبستگی بین لیدهای aVR ، aVF و aVL در بیماران کاهش داشت. بر اساس مطالعه حاضر بیشترین اختلالات در بیماران، در لیدهای سینه ای و بخصوص لیدهای سینه ای V۱، V۲ وV۳ مشاهده گردید. نتایج مطالعه همچنین نشان داد که لیدهای سمت راست در بیماران به شدت از سوی لیدهای سمت چپ تحریک می‌شوند. نتیجه‌گیری: به طور کلی این مطالعه نشان داد که هر دو نظریه کانونی و بازگشتی را همزمان می توان در توضیح رفتار الکتریکی قلب در بیماری AF را پذیرفت. کلید واژه ها: سری زمانی، الکتروکاردیوگرام، فیبریلاسیون دهلیزی وصول مقاله: ۶/۲/۸۹ اصلاحیه نهایی: ۲۲/۸/۸۹ پذیرش مقاله: ۱۳/۹/۸۹

---

چکیده زمینه و هدف: سویه‌های اشریشیاکلی انترواگره گیتیو عامل ایجاد اسهال حاد و مزمن و اسهال پایدار در کودکان می‌باشند. این سویه‌ها دارای الگوی چسبندگی اختصاصی اگره گیتیو (stacked brick) به سلول‌های اپیتلیالی مانند HeLa و HEp-۲ هستند. استفاده از تکنیک PCR بر اساس حضور ژنهای مرتبط با ویرولانس، تشخیص سویه‌های EAEC را تسهیل می‌نماید. هدف از انجام این مطالعه ارزیابی روش PCR ژن pCVD۴۳۲ جهت شناسائی سویه‌های EAEC و وجود ژنهای ویرولانسastA, aap, aafA, aggA, aggR جهت افتراق سویه‌های تیپیک و آتیپیک EAEC می‌باشد. روش بررسی: در این تحقیق ۱۴۰ نمونه مدفوع جمع‌آوری شده از کودکان زیر ۱۲ سال دارای اسهال مراجعه‌کننده به بیمارستان بعثت همدان در سال ۸۷-۸۶ مورد برسی قرار گرفتند. بعد از تلقیح نمونه‌ها به محیط مکانکی آگار در دمای ۳۷ درجه سانتی‌گراد بمدت ۱۸ ساعت انکوبه گردیدند. بعد از شناسائی کلنی‌های اشریشیاکلی با تستهای بیوشیمیائی، ابتدا با استفاده از پرایمر pCVD۴۳۲ که اختصاصی سویه‌های EAEC است، سویه‌های EAEC شناسایی و پس از آن فاکتورهای ویرولانس آنها با استفاده از پرایمرهای اختصاصی ژن‌های ویرولانس aggR ، aggA ، aafA ، aaP و astA مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: از ۱۴۰ بیمار مبتلا به اسهال ۱۵(۸/۱۰%) سویه اشریشیا کلی دارای ژن pCVD۴۳۲ ایزوله گردید. ژن aggR در ۱۱(۳/۷۳%) سویه شناسائی گردید. ژنهای aggA و aafA به ترتیب در ۳ و ۴ ایزوله وجود داشت. ژن aap در ۹ سویه و ژن astA در ۷ سویه مثبت گزارش گردید. چندین ترکیب مختلف از شاخص‌های ژنتیکی در بین سویه‌های EAEC مشاهده شد و مشخص گردید که شایعترین الگوهای ژنومی aggR-aap با ۳/۵۳% وaggR-aafA با ۷/۲۶% بودند. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که در این منطقه سویه‌های EAEC یکی از شایعترین پاتوژنهای روده‌ای محسوب می‌گردند. PCR ژن pCVD۴۳۲ بعنوان معمول‌ترین هدف جهت شناسائی مولکولی این سویه‌ها می‌باشد. سویه‌های تیپیکال EAEC با دارا بودن ژن aggR شیوع بالائی در سویه‌های ایزوله شده دراین منطقه را نشان داده‌اند و با توجه به الگوی فاکتورهای ویرولانس دارای هتروژنی هستند. کلید واژه‌ها: اشریشیا کلی انتروآگره گیتیو، واکنش زنجیره‌ای پلیمراز، کودکان وصول مقاله: ۱۱/۱۰/۸۹ اصلاحیه نهایی: ۴/۴/۹۰ پذیرش مقاله: ۱۵/۶/۹۰

---

مقدمه : یکی از علل کمر درد هرنی دیسک می باشد که ۹۰% از مردم دنیا درد ناشی از آنرا را تجربه می کنند. روش های دارویی و غیر دارویی متعددی برای تسکین کمردرد از جمله روش های فیزیوتراپی ( کیسه آب گرم و مادون قرمز و ...) وجود دارند. لذا در این پژوهش تاثیر کیسه آب گرم و اشعه مادون قرمز بر درد ناشی از هرنی دیسک کمری مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی ۶۰ بیمار مبتلا به هرنی دیسک کمری انتخاب و شدت درد با استفاده از مقیاس عددی۱۰ قسمتی و طول مدت درد آنها بر حسب دقیقه اندازه گیری و ثبت گردید. سپس نمونه ها به طور تصادفی به دو گروه ۳۰ نفری(گروه مادون قرمز و کیسه آب گرم) تقسیم شده و طی یک ماه هفته ای سه جلسه مداخله انجام شد و هر بار بعد از مداخله شدت درد و طول مدت درد در هر دو گروه اندازه گیری شده و در پایان داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. نتایج : نتایج نشان داد که میانگین شدت درد و طول مدت درد به ترتیب در گروه مادون قرمز (۳۳/۸ ± ۶۷/۶۵ دقیقه) و بعد از مداخله به ترتیب به(۶۰/۵ ± ۳۳/۴۴ دقیقه) کاهش و در گروه کیسه آب گرم (hot pack) شدت درد و طول مدت درد قبل از مداخله بترتیب (۶/۸ ± ۸۱ دقیقه) و بعد از مداخله به ترتیب به (۶۰/۵ ± ۳۳/۵۰ دقیقه) کاهش یافت. اثرات مادون قرمز و کیسه آب گرم بعد از مداخله مساوی ولی طول مدت درد در گروه مادون قرمز بعد از مداخله بیشتر کاهش یافت. نتیجه گیری : با توجه به اثر بخش اشعه مادون قرمز و گرمای ناشی از آن و کیسه آب گرم پیشنهاد می گردد بیماران سرپایی از آن بعنوان یک روش غیر دارویی که اثرات مضر داروها را ندارد برای تسکین درد استفاده نمایندو چون کیسه آب گرم گرمای مرطوب تولید می کند بیماران احساس بهتری نسبت به استفاده از آن نیز دارند.

---

چکیده زمینه و هدف: ادهسین متصل شونده به اسید سیالیک یکی از مهمترین عوامل اتصال هلیکوباکتر پیلوری به سلول‌های اپی تلیال معده به شمار می آید. میزان فراوانی این ژن در مناطق جغرافیایی مختلف، متفاوت است. هدف از این مطالعه ارزیابی فراوانی ژن کد کننده ادهسین متصل شونده به اسید سیالیک در ایزوله های هلیکوباکتر پیلوری جدا شده از بیماری های گوارشی مختلف می‌باشد. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد و تعداد ۱۲۰ بیماران دچار اختلالات گوارشی وارد مطالعه شدند. از هر بیمار دو نمونه بیوپسی ( یک نمونه به منظور انجام تست اوره از سریع و یک نمونه به منظور استخراج DNA) گرفته شد. آلودگی هلیکوباکتر پیلوری در نمونه ها با استفاده از آزمون اوره از سریع و PCR ژن ureA مورد بررسی قرار گرفت. سپس در نمونه های دارای آلودگی هلیکوباکتر پیلوری حضور ژن کد کننده ادهسین متصل شونده به اسید سیالیک با استفاده از پرایمرهای اختصاصی ژن بررسی شد. یافته ها: از ۱۲۰ نمونه مورد بررسی، آلودگی هلیکوباکتر پیلوری در ۸۲ نمونه تاًیید گردید. از بین این ۸۲ نمونه، ۶۴ نمونه (۷۸%) از نظر ژن کد کننده ادهسین متصل شونده به اسید سیالیک مثبت بودند. فراوانی این ژن در نمونه های مختلف کلینکی به ترتیب برابر با ۶/۸۴% در نمونه های مربوط به سرطان معده، ۷/۸۶% در نمونه های مربوط به زخم معده، ۸/۷۷% در نمونه های مربوط به زخم دئودنال و ۲/۷۲% در نمونه های مربوط به گاستریت بود. نتیجه گیری: ژن کد کننده ادهسین متصل شونده به اسید سیالیک در نمونه های متفاوت کلینیکی، تقریباً از فراوانی یکسانی برخوردار بود. علت تفاوت فراوانی این ژن در مطالعات مختلف می تواند ناشی از تفاوت در تنوع جغرافیایی یا استفاده از پرایمرهای مختلف جهت ردیابی این ژن باشد. وصول مقاله :۱۷/۱/۹۱ اصلاحیه نهایی:۲۶/۶/۹۱ پذیرش:۵/۷/۹۱

---

مقدمه : انجماد شیشه ای بافت تخمدان روشی سودمند برای حفظ باروری است و تلاش های زیادی برای بهبود شرایط انجمادی صورت گرفته است. هدف از این مطالعه ارزیابی اثرات دو روش انجماد شیشه ای با استفاده از دو وسیله نی و کرایولاک بر مورفولوژی بافت تخمدان موش نابالغ بود. مواد و روش ها: در این مطالعه که از نوع تجربی بود، از موش ماده ی سوری ۷ روزه، نژاد NMRI استفاده شد. تخمدان‌ها از بدن خارج شدند و به گروه های غیر انجمادی، انجماد شیشه ای با نی، انجماد شیشه ای با کرایولاک و تست سمیت تقسیم شدند. در گروه انجماد شیشه ای، تخمدان ها در ترکیبی از ۴۰% اتیلن گلیکول، ۳۰% فایکول ۷۰ (W/V)، ساکارز نیم مول به مدت ۵ دقیقه آبگیری شدند. سپس در نی انجمادی و کرایولاک قرار داده شدند و به درون نیتروژن مایع منتقل شدند و به مدت یک هفته نگهداری شدند. در حالیکه در گروه تست سمیت برای ارزیابی سمیت محلول انجمادی تخمدان ها در محلول‌های انجماد (EFS۴۰) و ذوب قرار گرفتند و مرحله غوطه ور سازی در ازت مایع حذف شد. سپس مورفولوژی فولیکول های تخمدان با میکروسکوپ نوری و الکترونی بررسی شدند. یافته ها: نتایج نشان داد اختلاف معناداری بین درصد فولیکول های بدوی و اولیه با مورفولوژی طبیعی در بین گروه ها وجود نداشت. اما درصد فولیکول پره آنترال با مورفولوژی طبیعی در روش انجمادی با نی انجمادی به طور معنادار کمتر از دو گروه دیگر مورد مطالعه بود. در بررسی های فراساختاری علایمی از دژنره شدن و چروکیدگی هسته سلول های گرانولوزا و تخمک در تعدادی از فولیکول ها پره آنترال در گروه انجمادی با روش نی مشاهده شد. نتیجه گیری: انجماد شیشه ای بافت تخمدان موش نا بالغ با استفاده از کرایولاک در مقایسه با نی می تواند مورفولوژی طبیعی بافت تخمدان را به خوبی حفظ کند و روش مناسبی برای حفظ تخمدان باشد. کلمات کلیدی: انجماد شیشه ای، نی انجمادی، کرایولاک، بافت تخمدان وصول مقاله:۳۱/۲/۹۲ اصلاحیه نهایی:۱۲/۱۲/۹۲ پذیرش:۷/۳/۹۳

---

 

زمینه و هدف: خستگی یکی از عواملی است که می­تواند موجب کاهش هماهنگی و فعالیت عضلات شود و با توجه به این­که عضلات مرکزی بدن جهت ایجاد یک سطح اتکای باثبات برای انجام حرکات مناسب اندام­ها ضروری هستند. خستگی این عضلات ممکن است بر فعالیت­ افراد  به ویژه ورزشکاران اثر بگذارد.

 

روش بررسی: ۳۰ دانشجوی دختر رشته تربیت بدنی در جلسه اول آزمون­های تعادل (ایستا و پویا) و استقامت را در شرایط عادی (بدون حضور خستگی) انجام دادند. در جلسه دوم، ابتدا آزمودنی­ها تمرینات خسته­کننده عضلات مرکزی بدن را اجرا کرده و سپس بلافاصله آزمون­های تعادل ایستا و پویا را در شرایط خسته بودن عضلات مرکزی بدن انجام دادند. در جلسه سوم، ابتدا آزمودنی­ها بار دیگر پروتکل خستگی عضلات مرکزی بدن را اجرا کرده و سپس بلافاصله آزمون­های استقامت عضلات تنه را در شرایط خسته بودن عضلات مرکزی بدن انجام دادند. به منظور مقایسه نتایج تحقیقات قبل و بعد از خستگی از آزمون آماری t وابسته استفاده شد.

 

یافته ها: یافته ها نشان داده­اند که پروتکل خستگی عضلات مرکزی بدن موجب کاهش معنی داری با اندازه اثری بزرگ در نمرات آزمون‌های تعادل ایستا، پویا و استقامت آزمودنی­ها می‌شود (۰۵/۰>P).

 

نتیجه گیری: نتایج مطالعات حاضر پیشنهاد می­کند تمریناتی که باعث بهبود ثبات عضلات مرکزی و افزایش توانایی آن­ها در مقابله با خستگی می‌شوند، احتمالاً می­توانند توسط مربیان و توانبخشان به عنوان روشی برای جلوگیری از آسیب‌دیدگی مورد استفاده قرار گیرند.

 

 واژ‌گان کلیدی: عضلات مرکزی بدن، خستگی، تعادل ایستا، تعادل پویا، استقامت.

وصول مقاله :۲۱/۱۰/۹۳ اصلاحیه نهایی:۳۱/۳/۹۴ پذیرش:۷/۴/۹۴

---

زمینه و هدف: کلستریدیوم دیفیسایل (Clostridium difficile) به عنوان عامل اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک و کولیت کاذب است. سالادهای آماده به مصرف  به عنوان یکی از منابع احتمالی انتقال کلستریدیوم دیفیسایل به انسان محسوب می­شوند. هدف از مطالعه حاضر جداسازی و شناسایی کلستریدیوم دیفیسایل از سالاد سبزیجات آماده به مصرف از رستوران­های تبریز به روش Real-time PCR و تعیین الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی آن بود.
روش­ بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی – تحلیلی  بود. ۶۰ نمونه از سالاد عرضه شده از رستوران­های مناطق مختلف شهر تبریز در فاصله زمانی اسفند ۹۴ تا خرداد ۹۵ جمع­آوری گردید. نمونه­ها پس از آماده سازی و استخراج DNA، با روش Real-time PCR مورد ارزیابی قرار گرفتند. مقاومت آنتی بیوتیکی جدا شده­ها به هشت آنتی بیوتیک مختلف با استفاده از روش انتشار دیسک تعیین شد. بررسی ارتباط بین شیوع کلستریدیوم دیفیسایل در مناطق پنجگانه در نرم­افزار آماری SPSS (ویرایش ۱۹) با آزمون مربع کای در سطح معنی­داری ۰۵/۰>P  انجام گرفت.
یافته­ها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که از ۶۰ نمونه مورد بررسی، ۸ نمونه (۳۳/۱۳%) آلوده به کلستریدیوم دیفیسایل بودند. بر اساس نتایج، اختلاف معنی­داری در شیوع باکتری در مناطق مختلف  مشاهده نشد (۲۹۶/۰P =). از بین هشت آنتی­بیوتیک مورد استفاده، نالیدیکسیک اسید با ۸ جدایه(۱۰۰%) و کلیندامایسین با ۷ جدایه(۵/۸۷%) به ترتیب بیشترین میزان مقاومت را داشته­اند. هیچ جدایه­ی مقاومی به مترونیدازول و وانکومایسین یافت نشد.
نتیجه­گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که سالاد سبزیجات آماده به مصرف ممکن است راه انتقال کلستریدیوم دیفیسایل به انسان باشد. بنابراین لازم است تدابیر لازم برای مقابله با انتقال آلودگی از طریق سالاد سبزیجات آماده مصرف به کار گرفته شود.
واژه­های کلیدی: کلستریدیوم دیفیسایل، مقاومت آنتی بیوتیکی، سالاد سبزیجات آماده به مصرف، Real-time PCR
وصول مقاله: ۱۰/۸/۹۵ اصلاحیه نهایی:۱۸/۱۲/۹۵ پذیرش:۲۴/۱۲/۹۵

---

زمینه و هدف: فعالیت ورزشی یکی از عوامل مؤثر در تغییرات اشتها می­باشد. هدف از پژوهش حاضر تأثیر دریافت مکمل فولات بر میزان گرلین و لپتین سرم موش­­های صحرایی نر نژاد ویستار در طول ۱۰ هفته تمرین تناوبی شدید بود.
روش بررسی: ۲۷ سر موش صحرایی نر ویستار (وزن: ۳۴/۲۷±۹۴/۲۰۳ گرم، سن: ۹ هفته) پس از یک هفته آشناسازی به­صورت تصادفی به چهار گروه کنترل (۶n=)، دریافت مکمل فولات (۶n=)، تمرین تناوبی پرشدت (۷n=) و تمرین اینتروال پرشدت + دریافت مکمل فولات (۸n=) تقسیم شدند. پروتکل تمرینHIIT با سرعت ۳۰ متر در دقیقه به مدت ۱ دقیقه با ۱۰ تکرار و ۲ دقیقه استراحت فعال در هفتۀ اول شروع شد و در هفتۀ دهم به سرعت ۷۵ الی۸۰ متر در دقیقه به مدت ۱ دقیقه با ۷ تکرار و ۳ دقیقه استراحت فعال رسید. ارائه مکمل فولات به گروه­های دریافت کننده به­صورت قرص فولات محلول در آب آشامیدنی صورت گرفت. ۴۸ ساعت پس از آخرین جلسۀ تمرینی حیوانات بی­هوش شدند، سرم نمونه­ها جمع­آوری شد و میزان گرلین و لپتین سرم به وسیلۀ کیت الایزا اندازه گیری شد.
یافته­ها: نتایج این پژوهش نشان داد که مکمل فولات همراه با تمرین HIIT در مقایسه با گروه تمرین HIIT، گرلین سرم را به­طور معناداری (۰۱/۰P=) افزایش داد. همچنین لپتین سرم در گروه­های فولات، HIIT و HIIT+ مکمل در مقایسه با گروه کنترل کاهش معنی­دار(۰۳۵/۰P=) یافت ولی در گروه  HIIT+ مکمل نسبت به گروهHIIT تفاوت معنی­داری نداشت (۹۵۵/۰P=).
نتیجه­گیری: بر اساس یافته­های پژوهش حاضر، مصرف فولات در طول تمرینات تناوبی شدید، گرلین سرم را به­طور معنی­داری افزایش می­دهد. از این رو، مکمل فولات می­تواند از کاهش اشتها در ورزشکارانی که تمرینات تناوبی با شدت بالا انجام می­دهند، جلوگیری کند.
واژگان کلیدی: تمرین تناوبی شدید، مکمل فولات، گرلین، لپتین، اشتها.
وصول مقاله:۲۷/۱۰/۹۴ اصلاحیه نهایی:۲/۳/۹۶ پذیرش:۲۷/۳/۹۶

---

---

زمینه و هدف: غذا ضرورت اساسی حیات انسان است و مواد­مغذی لازم برای رشد و سلامتی را مهیا می­کند. میکرو­بیوتای دستگاه گوارش انسان حاوی باکتری­های مفیدی است که اثرات درمانی دارند و به عنوان پروبیوتیک شناخته می ­شوند. مطالعه در مورد سویه­ های پروبیوتیک مناسب منجر به جداسازی و شناسایی بعضی متابولیت­ های مشتق­ شده از پروبیوتیک به نام پست ­بیوتیک­ ها شده است.
روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع مطالعه مروری می­ باشد که داده ­های لازم برای مطالعه با جستجوی کلید واژه­ های "پروبیوتیک، پست­ بیوتیک، سیستم­ ایمنی، زیست­ فعالی، بیماری، بهبود سلامت، صنایع غذایی و دارویی" در پایگاه ­های اطلاعاتی پاب­مد، مدلاین و اسکاپوس گردآوری شده است. تمامی مقالات مرتبط با مطالعات تجربی وارد مطالعه شده و مقالاتی که حاوی متن کامل نبودند از مطالعه خارج شدند.
یافته ­ها: باکتری­ های پروبیوتیک باید در برابر شرایط نامناسب رشد مراحل فرآوری، نگهداری، توزیع، آماده سازی و دستگاه گوارش زنده مانی خود را حفظ کنند تا بتوانند اثرات سلامتی­ بخش خود را ایفا کنند؛ درحالی که متابولیت­ های آن­ها (پست ­بیوتیک­ ها) به خوبی بر این شرایط نامساعد فائق آمده و ممکن است جایگزین خوبی برای پروبیوتیک­ ها باشند. پست­ بیوتیک­ ها با توجه به ساختار شیمیایی مشخص، ایمن بودن، ماندگاری طولانی و اینکه حاوی مولکول­ های مختلف سیگنالینگ هستند، ممکن است دارای فعالیت­ های ضد التهابی، تعدیل کنندگی سیستم ایمنی و فشارخون، متوقف ساختن تکثیر سلولی غیر طبیعی و آنتی اکسیدانی باشند.
نتیجه­ گیری: پست­ بیوتیک­ ها توانایی ایفای نقش بالینی پروبیوتیک­ ها را داشته و با توجه به ویژگی­ های منحصر به فرد خود می­ توانند در یک سیستم تحویل (دارویی/ غذاهای فراسودمند) جهت نیل به اهداف سلامتی بخش، پیشگیری و درمان بیماری­ ها مورد استفاده قرار بگیرند.

---

زمینه و هدف: این مطالعه با هدف بررسی نتایج اجرای برنامه پیشگیری و کنترل بیماریهای غیر واگیر در استان اصفهان تحت نظارت معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی طی سالهای ۹۶-۹۹ طراحی شد.
مواد و روش­ها: در این مطالعه مقطعی، گروه هدف همه جمعیت بالای ۳۰ سال استان اصفهان است که برای برنامه غربالگری بیماریها و عوامل خطر غیر واگیر(قلبی عروقی و دیابت) به مراکز بهداشتی مراجعه کرده بودند. غربالگری سرطان پستان، درزنان ۳۰ تا ۷۰ سال و غربالگری سرطان کولورکتال در زنان و مردان ۵۰ تا ۷۰ ساله  انجام شده است.
یافته‌ها: تعداد مبتلایان به دیابت شناسایی شده در پایان سال ۹۹، ۱۴۸۲۵۰ نفر و شیوع آن معادل ۱۱/۵۹ % بوده است. همچنین تعداد بیماران مبتلا به فشارخون بالای  ثبت شده در سامانه سیب از سال ۹۶  تا پایان سال ۹۹ ، ۲۴۹۲۹۴ نفر (شیوع ۱۹/۷۴ %) می باشد. در غربالگری سرطان کولورکتال، تعداد ۱۵۹۳ مورد پولیپ در طی انجام ۵۳۶۷ مورد کولونوسکوپی درطی ۴ سال اجرای برنامه کشف گردیده است. . همچنین با غربالگری ۴۶/۹% جمعیت هدف، ۵۱۳ مورد سرطان پستان کشف شده است.
نتیجه‌گیری: در ارزیابی روند بیماریابی و مراقبت بیماران، افزایش در طول سالهای ۹۶ تا ۹۸ مشهود است، اما کاهش تعداد خطرسنجی ها و مراقبت بیماران در سال ۹۹ به علت پاندمی کووید چشمگیر می باشد.

---

زمینه و هدف: اشرشیاکلی انتروتوکسیژنیک یکی از رایج‌ترین عوامل باکتریایی مولد اسهال در جهان است. از مهم‌ترین فاکتورهای حدت‌زا ETEC) Enterotoxigenic Escherichia coli)، می‌توان به زیر‌‌ واحد B توکسین حساس به حرارت اشاره کرد که قسمت اتصالی توکسین را شکل می‌دهد. در مطالعه پیش رو آنتی‌بادی مرغی علیه پروتئین نوترکیبLymphotoxin Beta (LTB)  تولید و اثر محافظتی آن در مدل حیوانی مورد آزمایش قرار گرفت.
مواد و روش‌ها: ۱۰۰ میکروگرم پروتئین نوترکیب LTB به صورت داخل عضلانی به مرغ‌ها تزریق شد. تیتر آنتی‌بادی در سرم مرغ‌ها اندازه‌گیری و تخم‌مرغ‌ها جمع‌آوری و(IgY) Immunoglobulin Y  ها از زرده تخم‌مرغ با کمک سدیم کلراید تخلیص و تیتر آنتی‌بادی با روش ELISA بررسی شد. توانایی IgY در ممانعت از عملکردLT توکسین بر سلول‌هایY۱ در رقت‌های متفاوت IgY سنجیده شد. به منظور بررسی اثر باکتری تیمار شده با IgY بر سلول‌های اپیتلیال روده، از روش استاندارد لوپ ایلئال استفاده گردید.
یافته‌ها: القاء بیان پروتئین منجر به تولید LTB نوترکیب با وزن تقریبی ۱۴ کیلو دالتون شد. غلظت پروتئین تخلیص شده ۵/۴ میلی‌گرم بر میلی لیتر بود. با ایمن‌سازی مرغ‌ها تیتر آنتی‌بادی سرمی افزایش یافت. آنتی‌بادی مرغی علیه پروتئین LTB با غلظت ۱۲ میلی گرم بر میلی‌لیتر از زرده تخم مرغ تخلیص شد. IgY علیه پروتئین نوترکیب LTB در رقت ۱۲۵ میکروگرم بر میلی‌لیتر اثرات توکسین حساس به حرارت LT بر سلول‌های Y۱ را خنثی کرد. در تست لوپ ایلئال خنثی سازی توکسین با رقت ۱/۵ میلی‌گرم بر میلی‌لیترIgY، مانع از عملکرد توکسین در روده شد. تجمع مایع درون لوپ ۷۴/۸درصد در مقایسه با لوپ های کنترل کاهش یافت.
نتیجه‌گیری: نتایج به دست آمده بیانگر آن است که می‌توان از آنتی‌بادی مرغی اختصاصی علیه پروتئین نوترکیب LTB به عنوان آنتی‌بادی پیشگیرانه جهت جلوگیری از عملکرد توکسین حساس به حرارت باکتری ETEC استفاده نمود.

---

زمینه و هدف: مایکوپلاسما هومنیس یکی ازکوچکترین باکتری­هایی است که از منابع طبیعی جدا شده و بعضاً به عنوان فلور بیماری­زا در گیاهان، حیوانات و انسان­ها یافت می­شود. برخی از این باکتری ها فلور طبیعی دستگاه تنفسی و تناسلی هستند. این مطالعه به منظور شناسایی مولکولی مایکوپلاسما هومنیس  در مراجعه کنندگان به مرکز ناباروری بیمارستان فاطمیه همدان صورت گرفته است.
مواد و روش­ها: در این مطالعه مقطعی، نمونه ­های سواب واژن از زنان دارای علائم جمع آوری و توسط PCR و Real-Time    PCR  شناسایی شدند.  DNAبا استفاده از کیت استخراج شد.  سویه های مایکوپلاسما هومنیس  با  استفاده از  ژن S rRNA  ۱۶ شناسایی شدند. در نهایت، تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار  SPSSورژن ۲۱ انجام گردید.
یافته‌ها: مجموع ۲۳۴ نمونه سواب واژن از زنان با میانگین سنی ۳۹/۸ سال مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که مایکوپلاسما هومنیس  به ترتیب با روش PCR  ۱۳% و Real-time PCR  ۱۵% شناسایی شد. بین روش PCR و  Real-Time PCR  رابطه معنی داری وجود داشت( ۰/۰۵P≤).
نتیجه‌گیری: دراین مطالعه Real time PCR  برای تشخیص سریع و دقیق مایکوپلاسما هومنیس  به طور موفقیت آمیزی انجام شد. این روش ، در مقایسه با روش PCR ، دارای پتانسیل قابل توجهی برای تشخیص سریع ، دقیق و بسیار حساس مولکولی می باشد.

---

زمینه و هدف: مطالعه سیستم الکتریکی قلب را الکتروفیزیولوژی قلبی می‌نامند. یکی از روش‌های متداول درمان آریتمی قلبی، عضوبرداری فرکانس رادیویی (ابلیشن) است. مشکل اصلی این روش تعیین موقعیتی از قلب است که باید تحت ابلیشین قرار گیرد. از آنجا که سیگنال الکتروکاردیوگرام (Electrocardiogram ECG))( به‌عنوان یک ابزار غیرتهاجمی، ایمن و سریع برای درک فعالیت الکتریکی قلب به‌کار می‌رود. پژوهش حاضر در نظر دارد کانون مولد تاکیکاردی کانونی دهلیزی را بر اساس آنالیز سیگنال ECG با استفاده از الگوریتم تجزیه تنک شناسایی کند.
مواد و روش­ ها: ۱۲ لید سیگنال ECG، ۴۸ بیمار مبتلا به تاکیکاردی کانونی دهلیزی ثبت و ذخیره می‌شود. پس از پیش پردازش سیگنال‌های ECG، با استفاده از الگوریتم پن-تامپکینز تک تک ضربان‌های هر سیگنال جداسازی می‌شود. ضرایب تنک داده‌های تست بر اساس الگوریتم تجزیه تنک محاسبه شده و داده‌های تست طبقه بندی می‌شوند. ۴ ناحیه در دهلیز راست، یک ناحیه در سپتوم بین دو دهلیز و ۴ ناحیه در دهلیز چپ، به‌عنوان ۹ کلاس طبقه بندی در نظر گرفته شده و موقعیت کانون مولد در هر داده تست تعیین می‌شود.
 یافته‌ها: ابتدا قرارگیری کانون مولد تاکیکاردی در دهلیز راست و یا دهلیز چپ شناسایی شده و سپس موقعیت دقیق آناتومیکی در هر دهلیز تخمین زده می‌شود. میانگین صحت شناسایی کانون مولد تاکیکاردی در ۵ بار اجرای الگوریتم برابر ۲/۸۷ ± ۸۱/۲۷ به‌دست آمده است. میانگین صحت شناسایی کانون مولد تاکیکاردی در ۴ ناحیه دهلیز راست برابر ۶۱/۷۳، در ناحیه سپتوم برابر ۶۴/۰۵ و در ۴ ناحیه دهلیز چپ برابر۶۵/۱۶ درصد محاسبه شده است.
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های پژوهش، موقعیت قرارگیری کانون مولد تاکیکاردی کانونی دهلیزی با استفاده از آنالیز سیگنال ECG، قبل از انجام مطالعه الکتروفیزیولوژیک، با دقت مناسبی قابل شناسایی است.

---

زمینه و هدف: امروزه مدیریت پسماند یکی از ارکان مهم مدیریت منابع در بیمارستان می‌باشد .هدف از مطالعه حاضر شناسایی عوامل موثر در مدیریت پسماندهای بیمارستانی در مبداء تولید، به منظور تجزیه و تحلیل این عوامل و تعیین موثرترین آن ها جهت بهبود کیفیت مدیریت اینگونه پسماندها بود.
مواد و روش­ها: در پژوهش کاربردی حاضر از مبانی و­ مولفه­های پویایی سیستم­ها برای بررسی عملکرد مدیریت پسماندهای بیمارستانی در این زمینه استفاده شد.با توجه به مدل نمودن سیستم مدیریت پسماندهای مورد اشاره،­­­جامعه آماری مراکز طرف قرارداد در سال ۱۴۰۰ یا سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران است.‌ بدین منظور شاخص‌های اصلی عملکرد سازمان از ادبیات پژوهش و­­­­همچنین اخذ نظر از خبرگان با استفاده از تکنیک دلفی فازی استخراج گردید و با استفاده از مفاهیم پویایی­سیستم­ها تاثیر این عوامل در قالب نمودارهای علت و معلول نمایش داده شد. برای بیین کارکرد مدل پیشنهادی، متغیرهای پژوهش در قالب سناریوهای مختلف با استفاده از نرم افزار ونسیم بررسی شدند تا میزان اثرگذاری هریک در­­ شرایط مختلف مشخص شود.
یافته‌ها: با توجه به دیاگرام جریان ارائه شده و سناریوهای پیشنهادی، مشخص شد که با به کارگیری سناریو بهینه، متغیرهای مختلف پژوهش ازجمله ­نرخ بی خطر سازی، جمع آوری و ورود غیر مجاز به مخازن پسماند شهری، از طریق روابط تبیین شده مدل در حدود ۱۵ تا ۴۰ درصد بهبود پیدا می‌کند.
 نتیجه‌گیری: نتایج به دست آمده در این پژوهش در نهایت منجر به کاهش خطرات زیست‌محیطی و­ همچنین کاهش تولید پسماندهای خطرناک می‌گردد که می­تواند مبنایی برای تبیین استراتژی­های مدیریت پسماند در مراکز درمانی قرار بگیرد.

---

زمینه و هدف: بی‌دندانی به‌عنوان «نشانگر نهایی بار بیماری برای سلامت دهان» توصیف می‌شود که بر کیفیت زندگی فرد مؤثر است. متداول‌ترین درمان بی‌دندانی ایمپلنت است که میزان بقای مطلوبی برای جایگزینی دندان‌های از دست‌رفته و بهبود کیفیت زندگی دارد. هدف از این مطالعه، بررسی مروری میزان تحلیل استخوان، میزان موفقیت و التهاب لثه در ایمپلنت‌های با بارگذاری فوری (IL) در مقایسه با ایمپلنت‌گذاری رایج (CL) می‌باشد که به‌صورت بروزرسانی مطالعه متاآنالیز جی‌چن و همکاران (۲۰۱۹) انجام شد.
مواد و روش­ها: مطالعه از نوع مروری نظام‌مند و متاآنالیز و به روش توصیفی تحلیلی و در چهار مرحله انجام شد. اندازه اثر مورد نظر شامل نسبت خطر بقا و اختلاف میانگین، سطح استخوان کرستال و عمق پروبینگ در گروه استفاده‌کننده از ایمپلنت IL نسبت به ایمپلنت CL بود. جهت متاآنالیز نسبت خطر، لگاریتم و انحراف معیار لگاریتم با استفاده از مدل اثرات ثابت ترکیب شدند. برای محاسبه اختلاف میانگین نیز از شاخص اختلاف میانگین وزن داده‌ شده استفاده شد و با استفاده از مدل اثرات ثابت ترکیب و مقایسه شدند. جهت بررسی ناهمگنی و واریانس بین مطالعات منتخب، از آزمون‌های کوکران Q و I^۲ و به‌منظور ارزیابی سوگیری انتشار از آزمون Egger استفاده شد. تمامی آنالیزها با نرم‌افزار STATA-۱۷ انجام شد.
یافته‌ها: پس از جستجو در پایگاه‌های مورد نظر، ۲۰۸۹ مقاله بازیابی گردید؛ پس از حذف موارد تکراری در نرم‌افزار Endnote-X۹، ۱۰۸۸ مقاله وارد گام غربالگری براساس عنوان شدند و در نهایت ۶۱ مقاله با معیارهای ورود وارد مطالعه شدند که از این تعداد ۱۱ مطالعه جدید بودند.
نتیجه‌گیری: به‌طور کلی میزان بقا و میانگین سطح استخوان کرستال در گروه ایمپلنت‌های IL در مقایسه با ایمپلنت‌های CL به ترتیب به مقدار ۷۸/۰ و ۳۲/۰ بیشتر و میانگین وزن داده شده عمق پروبینگ به میزان ۲۵/۰ کمتر بود.

---

زمینه و هدف: بیماری هموروئید به عنوان یکی از شایع ترین بیماری های آنورکتال و شایع ترین علت خونریزی دستگاه گوارش تحتانی، شناخته می شود. بررسی این موضوع  که بر اساس کدام نوع تکنیک و روش دسترسی هنگام جراحی هموروئیدکتومی، جراح تسلط بیشتری داشته و بیمار با عوارض کمتری مواجه شده بسیار حائز اهمیت است. لذا این مطالعه با بررسی اثرات پوزیشن های جک نایف و لیتوتومی بر روند  و عوارض جراحی هموروئیدکتومی انجام شده است.
مواد و روش: مطالعه حاضر یک کارآزمایی بالینی بود که بر روی۶۰ نفر از بیماران مبتلا به بیماری هموروئید، در بیمارستان بعثت همدان انجام شد. بیماران به طور تصادفی به دو گروه ۳۰ نفره تقسیم شدند. گروه اول با استفاده از پوزیشن جک نایف و گروه دوم به روش مرسوم و با استفاده از پوزیشن لیتوتومی تحت جراحی قرار گرفتند. در نهایت متغیر های میزان خونریزی، مدت زمان جراحی، میدان دید جراح، میزان ناراحتی وضعیتی موضعی جراح وعارضه درد پس از عمل بین دو گروه با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۴ تحلیل و مقایسه شد.
یافته ها: ۲۲ نفر (۳۶/۷ درصد) از بیماران مرد و ۳۸ نفر (۶۳/۳ درصد) از آن ها زن بودند. بر اساس یافته ها، مدت زمان جراحی و میزان خونریزی در گروه تحت جراحی با پوزیشن جک نایف کمتر بود و تفاوت معنی داری بین پوزیشن جراحی و این دو متغیر مشاهده شد (۰/۰۰۱p-value<). همچنین براساس آزمون کای اسکوئر بین پوزیشن جراحی و میزان رضایت جراح از زاویه دید رابطه آماری معنی داری وجود داشت به طوری که در پوزیشن جک نایف میدان دید بهتری گزارش شد (۰/۰۰۱exact p-value =  ). در این مطالعه تفاوت معنی داری بین پوزیشن جراحی و میزان ناراحتی وضعیتی موضعی جراح و بین پوزیشن جراحی و عارضه درد پس از عمل مشاهده نشد (سطح معنی داری به ترتیب۰/۰۹۱ و ۰/۶۶)
نتیجه گیری: انجام جراحی هموروئیدکتومی با پوزیشن جک نایف نسبت به پوزیشن لیتوتومی میتواند در کاهش میزان خونریزی بیمار و مدت زمان جراحی و همچنین ایجاد میدان دید بهتر برای جراح موثر باشد. همچنین بر اساس یافته استفاده از هر یک از پوزیشن ها تاثیر بسزایی در میزان ناراحتی  وضعیتی موضعی جراح و یا عارضه درد پس از عمل ندارد.

 

---

زمینه و هدف: عفونت ایجاد شده توسط سودوموناس آئروژینوزا با مقاومت های دارویی چندگانه یکی از مهمترین مشکلات در بیماران مبتلا به سیستیک فیبروزیس است. هدف از تحقیق حاضر، بررسی شیوع سودوموناس آئروزینوزا جدا شده با مقاومت داوریی چند گانه، از بیماران مبتلا به سیستیک فیبروزیس می باشد.
مواد و روش­ها: مقالات بین سال های ۲۰۰۸ الی ۲۰۲۲ جستجو شدند. برای انجام فراتحلیل، از نرم‌افزار ۱۴ STATA هم در مدل ثابت و هم در ﻣﺪل اﺛﺮات ﺗﺼﺎدﻓﻲ استفاده شد. برای بررسی ناهمگنی داده‌ها، تست Q (۱۰/۰>p) با توزیع کای دو χ۲  در سطح اطمینان ۹۵% استفاده شد. تست‌های آماری دوطرفه با ۰۵/۰= α انجام گرفت.
یافته ها: بیشترین (۱۰۰%، فاصله اطمینان ۹۵%: ۰۰/۱-۹۹/۰) و کمترین  (۴%، فاصله اطمینان ۹۵%: ۰۹/۰-۰۲/۰) شیوع در ۲۰۲۱ بود (۰۰۰/۰ =p). در مطالعات مقطعی، شیوع ۴۴% (فاصله اطمینان ۹۵%: ۶۸/۰-۲۱/۰، نسبت شانس‌ها = ۵۵/۱) و در کوهورت، ۵۲% (فاصله اطمینان ۹۵%: ۷۷/۰-۲۶/۰، نسبت شانس‌ها = ۶۸/۱) بود (۰۰۰/۰ =p). در هر دو گروه سنی؛ ۲۰ <  (فاصله اطمینان ۹۵%: ۹۷/۰-۰۹/۰، نسبت شانس‌ها = ۷/۱، ۰۰۰/۰ =p) و ۲۰ ≥ (فاصله اطمینان ۹۵%: ۷۶/۰-۳۰/۰، نسبت شانس‌ها = ۷/۱، ۰۰۰/۰ =p)، شیوع ۵۳% بود.
نتیجه گیری: مقاومت دارویی چندگانه در سودوموناس آئروژینوزا طی سال ها و سنین مختلف مشاهده شد. یافته های این تحقیق و مقاومت آنتی بیوتیکی روز افزون این باکتری، نشان دهنده چالش های پیشرو در درمان بیماران مبتلا به سیستیک فیبروزیس باشد که می بایست تحت مدیریت و درمان صحیح قرار گیرد.