زمینه و هدف: تالاسمی شایعترین اختلال تک ژنی در کل جهان است که از انواع نقائص کمی هموگلوبین میباشد و نوع ماژور آن نیاز به تزریقات منظم خون در طول زندگی دارد. ترانسفیوژنهای منظم، همزمان با دریافت شلاتورها در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور گرچه کیفیت زندگی این بیماران را بهبود میبخشد ولی مهمترین عارضه آن تجمع آهن در اعضای مختلف میباشد. در سالهای اخیر علیرغم پیشرفت مراقبتهای هماتولوژیکی، هیپوتیروئیدی اولیه و دیگر اختلالات اندوکرینی وابسته به افزایش بار آهن هنوز از شایعترین عوارض این بیماران میباشند و کیفیت زندگی آنها را تحت تأثیر قرار میدهند. هدف از این مطالعه مشخص نمودن شیوع اختلال عملکرد تیروئید در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور و تعیین ارتباط آن با سطح فریتین، میزان خون دریافتی، عملکرد کبدی و سطح فریتین سرم میباشد.
روش بررسی: این مطالعه یک پژوهش مقطعی میباشد که در 40 بیمار مبتلا به بتا تالاسمی (20 پسر و 20 دختر با میانگین سنی 8/5 ± 7/12 سال) بررسی شدند. سطح فریتین سرم، SGPT, SGOT با روش الیزا وTSH با روش ایرما (IRMA) اندازگیری گردید و هیپوتیروئیدی مطابق تعریف Kronberg پایه ریزی شد.
یافتهها: عملکرد طبیعی تیروئید در 34 بیمار (85%) و هیپوتیروئیدی ساب کلینیکال در 6 بیمار (15%) دیده شد. سطح فریتین در بیماران مبتلا به هیپوتیروئیدی mg/l 1056 ± 2220 و در افراد با عملکرد طبیعی تیروئید mg/l 1548 ± 2028 بود. عملکرد تیروئید با میزان دریافت خون، عملکرد کبدی و سطح فریتین سرم ارتباط معنیداری نداشت (05/0p>).
نتیجهگیری: شیوع نسبتاً بالای اختلال عملکرد تیروئید در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور ممکن است بعلت کنترل ضعیف بیماری، درمان و پیگیریهای نامناسب در اوایل زندگی بخصوص در زمانی که آسیب برگشت ناپذیر بافتها بعلت بار اضافی آهن و هیپوکسی مزمن رخ میدهد، باشد. این یافتهها اهمیت ارزیابی عملکرد تیروئید در بیماران تالاسمی هر سال یکبار و اهمیت پیگیری منظم بیماران مبتلا به بتا تالاسمی برای کشف زودرس و برخورد مناسب با عوارض مربوطه را تقویت میکند.
کلید واژهها: تالاسمی، عملکرد تیروئید، فریتین سرم
وصول مقاله: 14/9/87 اصلاح نهایی: 23/10/87 پذیرش مقاله: 7/11/87
Company F, Rezaei N, Pourmohmmad B, Gharibi F. Assessment of thyroid dysfunction in patients with ß- thalassemia major. SJKU 2009; 13 (4) :37-44 URL: http://sjku.muk.ac.ir/article-1-99-fa.html
کمپانی فرزاد، رضایی نازیلا، پور محمد بیان، غریبی فردین. بررسی اختلال عملکرد تیروئید در بیماران مبتلا به بتا تالاسمی ماژور. مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي كردستان. ۱۳۸۷; ۱۳ (۴) :۳۷-۴۴