زمینه و هدف: در حال حاضر بیماری سرطان جزو سه علت اول مرگ و میر در کشورهای توسعه یافته و همچنین ایران است. با توجه به توزیع متفاوت سرطان در دنیا و اهمیت سرطان از نظر ابتلا و مرگ و میر، تعیین الگوی انواع سرطان به عنوان اولین قدم در راه کنترل این بیماری است. این مطالعه به بررسی اپیدمیولوژیک سرطانها در استان کردستان میپردازد.
روش بررسی: مطالعه به صورت توصیفی و در نمونههای در دسترس انجام شد. برای انجام این مطالعه از سیستم ثبت سرطانها که یک برنامه کشوری است استفاده گردید. در سیستم ثبت سرطانها در کشور اطلاعات انواع سرطانهای تشخیص داده شده در مراکز تشـخیص پاتولوژی جمعآوری شده و وارد محیط نرم افزاری کشوری ثبت سرطانها شده و کدگذاری نوع سـرطان بر اساسICD-O2 انجام شد. در این مطالعه 1294 مورد سرطان در استان کردستان در سالهای 1382 و 1383 از کلیه مراکز تشخیص پاتولوژی استان جمعآوری و بررسی شد.
یافتهها: در این مطالعه میزان بروز کل سرطانها در سالهای 1382 و بترتیب 1383 برابر 60 و 9/66 در یکصد هزار نفر در سال بود. 62 درصد موارد سرطان در مردان و 38 درصد در زنان گزارش شد. در مجموع در هر دو جنس سرطان پوست با 8/22%، سرطان معده با 5/20%، سرطان مری با 8/12%، سرطان مثانه با 5/7% و ریه و برونش با 9/4% سرطانهای شایع بودند. در مردان شایعترین سرطانها به ترتیب شامل معده، پوست، مری، مثانه، ریه، پروستات، کولورکتال و در زنان پوست، مری، معده، پستان و کولورکتال بود. بیشترین میزان بروز سرطان در گروه سنی بالای 75 سال گزارش گردید. بیشترین سرطان پوست از نظر هیستولوژی بازال سل کارسینوما، معده آدنوکارسینوما و مری اسکواموس سل کارسینوما بود.
نتیجهگیری: از نظر هیستولوژی تفاوتی در انواع سرطان در این مطالعه با دیگر مناطق مشاهده نشد. سیمای اپیدمیولوژیک سرطان در استان کردستان تفاوتهایی با وضعیت آن در کشور دارد که لازم است مورد بررسی بیشتری قرار گیرد.
وصول مقاله: 7/9/84 اصلاح نهایی: 24/8/85 پذیرش مقاله: 5/9/85
Esmail Nasab N, Moradi G, Zareie M, Ghaderi E, Gheytasi B. Survey of epidemilogic status and incidence rates of cancers in the patients above 15 years old in Kurdistan province. SJKU 2007; 11 (4) :18-25 URL: http://sjku.muk.ac.ir/article-1-117-fa.html
اسماعیل نسب نادر، مرادی قباد، زارعی مژده، قادری ابراهیم، قیطاسی بهمن. بررسی وضعیت اپیدمیولوژیک و میزان بروز سرطانها در افراد بالای 15 سال استان کردستان. مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي كردستان. 1385; 11 (4) :18-25