|
سیمای حرارتی ایران در فصل تابستان با استفاده از شاخص دما-رطوبت (THI)
|
مهدی اصغری1  ، غلامعباس فلاح قالهری2 ، الهام اخلاقی پیرپشته3   ، سمیه فرهنگ دهقان4 |
1- گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اراک، اراک، ایران
2- استاد، گروه جغرافیا و گردشگری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
3- دانشجوی دکتری، گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای، دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
4- دانشیار، مرکز تحقیقات کنترل عوامل زیان آور محیط و کار، پژوهشکده علوم بهداشتی و محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران ، somayeh.farhang@gmail.com |
|
|
چکیده: (743 مشاهده) |
زمینه و هدف: شاخص دما- رطوبت (THI)، معرف تاثیرات توامان این کمیت دما و رطوبت نسبی بر موجودات زنده و بروز تنش‌های محیطی است که با توجه به پیامدهای گرمایش جهانی، انتظار می‌رود مقدار این شاخص در دهه‌های آتی دچار تغییر شود. لذا هدف این مطالعه تجزیه و تحلیل سیمای حرارتی ایران با استفاده از شاخص دما-رطوبت (THI) طی یک دوره آماری 30 ساله در فصل تابستان است.
مواد و روش ها: داده‌های مربوط به متوسط دو متغیر دمای هوا (سلسیوس) و رطوبت نسبی (درصد) روزانه از 60 ایستگاه هواشناسی سینوپتیک برای یک دوره آماری 30 ساله (2014-1985) مربوط به فصل تابستان کشور ایران از سازمان هواشناسی کشور اخذ گردید. شاخص THI برای فصل تابستان محاسبه شد. از آزمون آماری من- کندال جهت بررسی روند تغییرات دمای هوا، رطوبت نسبی و شاخص THI استفاده گردید.
یافته‌ها: : تغییرات پارامتر دما برای فصل تابستان در 38/88 درصد از شهرهای ایران روند افزایشی داشته است که این روند افزایشی در 03/66 درصد از این ایستگاه‌های مورد پایش از نظر آماری معنی‌دار بوده است. با در نظر گرفتن شیب سنس، بیشترین افزایش معنی‌دار پارامتر دما در ایستگاه یاسوج ) +1.050 °C/decade) دیده شد. تغییرات شاخص دما- رطوبت در 75 درصد از شهرها روند افزایشی داشته است که این روند افزایشی در 43/71 درصد از این ایستگاه‌ها از نظر آماری معنی‌دار بوده است. بیشترین افزایش معنی‌دار شاخص دما-رطوبت در ایستگاه قائمشهر (+0.449°C/decade) دیده شد. همچنین تغییرات رطوبت نسبی در 3/88 درصد از شهرها روند کاهشی داشته است که این روند کاهشی در 5/58 درصد از این ایستگاه‌ها از نظر آماری معنی‌دار بوده است. بیشترین کاهش معنی‌دار درصد رطوبت نسبی در ایستگاه زابل ) -5.700 °C/decade) دیده شد.
نتیجه‌گیری: برای یک دوره آماری 30 ساله در ایران در فصل تابستان روند تغییرات دما و شاخص THI به صورت کلی افزایشی و روند تغییرات رطوبت نسبی کاهش بوده است. با توجه پدیده تغییرات اقلیم و گرمایش جهانی، ارزیابی استرس گرمایی با استفاده از شاخصTHIکه هردو پارامتر دما و رطوبت را در نظر می‌گیرد، برای آگاهی عمومی افراد و اتخاذ سیاست‌های پیشگیری در کشور امری ضروری به نظر می‌رسد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: دما، رطوبت، بیماری‌های استرس گرمایی، ایران، روند تغییرات |
|
|
متن کامل [PDF 1439 kb]
(201 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي اصیل |
موضوع مقاله:
مهندسی بهداشت محیط
دریافت: 1401/5/23 | پذیرش: 1402/12/27 | انتشار: 1403/12/22
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
