دکتر بهلول حبیبی اصل، دکتر امیر هوشنگ براتی، دکتر نازیلا درویشی، دکتر اسماعیل ایزدپناه، مهدی مفاخری، دکتر کامبیز حسن زاده،
دوره ۱۶، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۹۰ )
چکیده
چکیده
زمینه و هدف: تجویز مزمن اپیوئیدها منجر به بروز تحمل به اثرات ضد دردی می‌شود. با وجود تحقیقات فراوان در این زمینه، هنوز مکانیسم سلولی دخیل در تحمل و وابستگی به اپیوئیدها به خوبی روشن نشده است. مطالعات زیادی در این زمینه نشان داده‌اند که سیستم نیتریک اکساید در پدیده تحمل به مورفین نقش کلیدی ایفاء می‌کند. هدف از این مطالعه ارزیابی اثرات نیکوراندیل (یک دهنده نیتریک اکساید و باز کننده کانال‌های پتاسیمی حساس به ATP ) و گلی بن کلامید (مسدود کننده کانال‌های پتاسیمی حساس به ATP) بر تحمل به اثرات ضد دردی مورفین بود.
روش بررسی: در این مطالعه موشهای سوری نر ( با وزن۳۰-۲۰ گرم) در گروههای ۸ تایی به صورت تصادفی انتخاب و رژیمهای دارویی متفاوتی را به مدت ۵ روز دریافت کردند. گروههای مختلف مورد مطالعه مورفین (mg/kg, ip ۵۰) به همراه نرمال سالین، نیکوراندیل (mg/kg, ip ۱۰ ,۵ ,۵/۲) یا گلی بن کلامید ) mg/kg, ip ۱۵و۱۰و ۵) را در هر روز دریافت می‌کردند. میزان احساس درد با استفاده از دستگاه Hotplateدر روز ششم مورد بررسی قرار گرفت. اثر درد زایی با استفاده از تستhotplate وقتی ثبت می‌گردید که موش پای عقب خود را می‌لیسید یا نسبت به حرارت به صورت پرش واکنش نشان می داد.
یافته‌ها: بررسیها نشان دادند در گروه‌هایی که مورفین به همراه نیکوراندیل mg/kg,ip)۱۰ و۵ ) دریافت کرده بودند، میزان تحمل به اثرات ضد دردی مورفین به صورت معنی‌داری افزایش یافت (۰۵/۰p< )، اما در گروه‌هایی که مورفین را به همراه گلی بن کلامید دریافت کرده بودند، تحمل به اثرت ضد دردی مورفین بطور معنی‌داری کاهش نشان داد (۰۵/۰p< ).
نتیجه‌گیری: نتایج ما نشان داد که تجویز داخل صفاقی نیکوراندیل تحمل به اثرات ضد دردی مورفین را افزایش، در حالی که گلی بن کلامید آنرا کاهش داد. به نظر می‌رسد اثرات فوق به نقش سیستم نیتریک اکساید و کانال‌های پتاسیمی حساس بهATP در پدیده تحمل به مورفین مربوط باشد.
کلید واژه‌ها: مورفین، تحمل، نیکوراندیل، گلی بن کلامید
وصول مقاله: ۱۹/۱۱/۸۹ اصلاحیه نهایی: ۴/۴/۹۰ پذیرش مقاله:۱۴/۸/۹۰
