آزاده فدوی رودسری، کیوان صالحی، ابراهیم خدایی، علی مقدم زاده، محمّد جوادیپور،
دوره ۲۵، شماره ۴ - ( ۷-۱۳۹۹ )
چکیده
زمینه و هدف: نقد کیفیت پژوهش‌های انجام شده به‌منظور بهبود مطالعات آتی، از مهم‌ترین راهکارهای تحقق توسعه پایدار و گسترش مرزهای دانش در حیطه پزشکی است. با توجه به اهمیت آموزش دانشجویان پزشکی و موضوع افت تحصیلی ایشان، مطالعه حاضر با هدف نقد و بازنمایی آسیب‌های موجود عناصر بخش روش در مقاله‌های منتشر شده در مجلات علوم پزشکی در حوزه افت تحصیلی انجام شد.
مواد و روش ها: پژوهش حاضر، فرا مطالعه‌ای از نوع فراروش است. جامعه آماری پژوهش، تمامی مطالعات منتشر شده در پایگاه‌های اطلاعاتیMagiran، SID و Noormags بود و ملاک‌های ورود شامل بازه زمانی انتشار بین سال‌های ۱۳۷۹تا ۱۳۹۴، چاپ در مجلات معتبر داخلی و پرداختن به عوامل مرتبط با افت تحصیلی دانشجویان پزشکی است. ملاک‌های خروج از مقاله، بازه زمانی متفاوت، پرداختن به موضوعاتی متفاوت با عوامل مرتبط با افت تحصیلی و جامعه‌ای غیر از دانشجویان رشته‌پزشکی است. مجموعاً تعداد ۳۴۶ مقاله یافت شد و از میان آن‌ها با حذف موارد مشابه و غیر مرتبط درنهایت تعداد ۲۲ مقاله باقی ماند. به‌منظور تحلیل یافته‌ها، ابتدا فهرست‌وارسی در برگیرنده مؤلفه‌های بخش روش استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد پژوهش‌های انجام شده از نظر ملاحظات نمونه‌گیری، ابزار گردآوری داده‌ها و روش‌های تحقیق دارای مشکلات اساسی بوده‌اند و کم‌توجهی به آن‌ها می‌تواند مطالعات آتی را با چالش‌ها و مخاطرات زیادی مواجه نماید.
نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد توجه افراطی به محتوا و کم‌توجهی به ظرافت‌های بخش‌روش، زمینه‌ساز افت کیفیت مطالعات شده است و در نتیجه استفاده از نتایج این تحقیقات، با مشکلات بنیادی همراه شده و گاهی قابل استناد نخواهد بود.
