1- گروه مهندسی پرتوپزشکی، دانشکده مهندسی هستهای، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران 2- گروه فیزیک، دانشکده علوم، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار،ایران ، hamidreza.baghani@gmail.com 3- گروه مهندسی پرتوپزشکی، دانشکده مهندسی هستهای، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
چکیده: (1764 مشاهده)
زمینه و هدف: اپلیکاتورBeam shaper یکی از اپلیکاتورهای اختصاصی مورد استفاده در پرتودرمانی حین عمل توسط باریکه الکترون است که معمولاً برای پرتودهی تومورهای بزرگ استفاده می شود.به دلیل وزن زیاد و عدم امکان قرارگیری مستقیم بر روی بدن بیمار، فاصله هوایی قابل توجهی میان این اپلیکاتور و بیمار به وجود می آید؛ بنابراین، دانستن موقعیت مؤثر چشمه الکترون (SSDeff) جهت تصحیح خروجی اپلیکاتور برای اثرفاصله هوایی و تحویل دقیق میزان دوز تجویزی به بیمار کاملاً ضروری است. هدف از این پژوهش تعیین SSDeff برای تمام میدانهای مربعی حاصل از اپلیکاتور Beam shaper در انرژی های مختلف الکترون با استفاده از شبیه سازی مونتکارلو است. مواد و روش ها:ابتدا سر شتاب دهنده LIAC به همراه اپلیکاتور Beam shaper توسط کد مونتکارلویMCNPX شبیه سازی گردید و سپس اعتبار مدل شبیهسازی شده از طریق مقایسه منحنیهای درصد دوز عمقی محاسبه شده در میدانها و انرژی های مختلف با مقادیر عملی متناظر، مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از اعتبارسنجی مدل شبیهسازیشده، SSDeff برای ابعاد میدان ها و انرژی های مختلف الکترون با استفاده از روش عکس مجذور فاصله (ISL) تعیین گردید. یافته ها: نتایج بهدستآمده نشان داد کهSSDeff تابعی از انرژی الکترون و اندازه میدان تابش است. وابستگی SSDeffبه تغییرات ابعاد میدان بهمراتب بیشتر از تغییر انرژی الکترون بود. بهطورکلی با افزایش ابعاد میدان یا انرژی باریکه الکترون SSDeffنیز افزایش مییابد. نتیجه گیری:مقادیر SSDeffتعیین شده برای باریکه الکترون اپلیکاتور Beam shapeدر مطالعه حاضر، میتواند جهت اصلاح خروجی باریکه الکترون در مقاصد بالینی به کار گرفته شود.
Heidarloo N, Baghani H R, Aghamiri S M R. Determination of Effective Electron Source Position for Beam Shaper Applicator in Intraoperative Radiotherapy. SJKU 2021; 26 (4) :80-92 URL: http://sjku.muk.ac.ir/article-1-4823-fa.html
حیدرلو نعمت الله، باغانی حمیدرضا، آقامیری محمودرضا. تعیین موقعیت مؤثر چشمه الکترون برای اپلیکاتور Beam shaper در پرتودرمانی حین عمل. مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي كردستان. 1400; 26 (4) :80-92