مقدمه: بتا تالاسمی یکی از شایعترین بیماریهای تک ژنی در سراسر جهان است که بعلت نقص در سنتز زنجیره بتاگلوبین رخ می دهد. بطور کلی اکثریت بیماران تالاسمی، مبتلا به کاهش تراکم استخوانی می باشند. استئوپروز با کاهش توده استخوانی و اختلال در ساخت استخوان مشخص و در نتیجه باعث کاهش قدرت استخوان می شود. با توجه به پیامدهای جدی استئوپروز، این پژوهش به منظور بررسی فراوانی تراکم استخوانی در بیماران مبتلا به بتا تالاسمی ماژور انجام شد.

روش بررسی: در این مطالعه مقطعی تعداد 46 بیمار مبتلا به تالاسمی ماژور بالای 5 سال در بخش انکولوژی بیمارستان بعثت سنندج مورد بررسی قرار گرفتند. بیومارکرهای شیمیایی در آنها بر حسب دانسیتومتر مهره های کمری و سر استخوان ران برحسب استئوپروز، استئوپنی و نرمال مورد سنجش قرار گرفت. برای بررسی ارتباط بین بیومارکرهای شیمیایی و عوارض آن از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه استفاده شد. آنالیز داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 20 انجام گردید.

یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که از بررسی 46 نفر از بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور، میانگین و انحراف معیار سنی افراد7/7±8/19سال بود و 24 نفر(2/52%) آنها زن و 32 نفر (6/69%) آنها بیش از 15 سال سن داشتند. در این مطالعه فراوانی بیشترین عوارض دانسیتومتری مهره های کمری مربوط به استئوپروز و نرمال هرکدام با 8/34% و  عوارض دانسیتومتری سر استخوان ران مربوط به افراد نرمال 6/56% بود. در این مطالعه از مقایسه بیومارکرهای شیمیایی و عوارض مربوط دانسیتومتری سر استخوان ران در افراد مبتلا به تالاسمی ماژور نشان داد که سطح فریتین در این افراد متفاوت است(011/0=P) و این تفاوت مربوط عارضه استئوپنی و نرمال مشاهده شد(009/0=P).

نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاضر نشان داد بیشترین عوارض دانسیتومتری مهره های کمری مربوط به استئوپروز و نرمال وعوارض دانسیتومتری سرا ستخوان ران مربوط به افراد نرمال بود. همچنین بین بیومارکرهای شیمیایی و عوارض دانسیتومتری مهره های کمری و سر استخوان ران ارتباط آماری معنی داری وجود ندارد. بنابراین برای درمان این عارضه تجویز بیسفوسفونات توصیه می شود.

کلمات کلیدی: استئوپروز، استئوپنی، تالاسمی ماژور، مارکر بیوشیمیایی، دانسیتومتری، سنندج

وصول مقاله:14/2/94 اصلاحیه نهایی:20/5/95 پذیرش:30/5/95